Matvælarannsóknir Íslands – Matís varð 10 ára þann 1. janúar. Árið 2007 tók Matís formlega til starfa er rannsóknastofa Umhverfisstofnunar, Rannsóknarstofnun landbúnaðarins (RALA), Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins (RF) og líftæknifyrirtækið Prokaria, sameinuðust undir einum hatti. Þar var þá kominn sameiginlegur vettvangur til rannsókna á matvælum og í líftækni. Hjá hinu nýstofnaða fyrirtæki var áhersla lögð á að auka verðmætasköpun í íslenskri matvælaframleiðslu, matvælaöryggi og lýðheilsu.

Matís hefur vaxið fiskur um hrygg þau 10 ár sem fyrirtækið hefur starfað í þessari mynd og er í dag þekkingarfyrirtæki sem sinnir fjölbreyttu rannsókna- þjónustu- og nýsköpunarstarfi í matvæla- og líftækniiðnaði. Matís veitir ráðgjöf og þjónustu til fyrirtækja í sjávarútvegi og landbúnaði, sem og íslenska ríkinu. Sem dæmi kemur Matís að þróun á nýjum vörum og ferlum fyrir fyrirtæki og hefur mikilvægu hlutverki að gegna varðandi gæði og öryggi matvæla, en fyrirtækið gegnir þó ekki eftirlitshlutverki líkt og fjallað var um í tengslum við Brúneggjamálið síðla á síðasta ári.

Fyrirtækið er með 6 starfsstöðvar á Íslandi þar á meðal á Ísafirði og Patreksfirði þar sem lögð er áhersla á þróun vinnsluferla í samstarfi við fyrirtæki á svæðinu. Þar er almennri tækniráðgjöf fyrir viðskiptavini Matís sinnt, í formi hönnunar og tæknivinnu. Einnig er lögð áhersla rannsókna- og þróunarstarf, sem og á fiskeldi, einkum þorskeldi í sjó. Gunnar Þórðarson hjá Matís á Ísafirði hlaut í nóvemberlok Svifölduna ásamt og Alberti Högnasyni hjá 3X Technology. Svifaldan er veitt fyrir framúrstefnuhugmynd ársins og eru verðlaunin veitt á Sjávarútvegsráðstefnunni. Hugmynd þeirra var um ofurkælingu á botnfiski.

Á heimasíðu fyrirtækisins er nú að finna ársskýrslu síðasta árs, þar sem jafnframt er stiklað á stóru í starfssemi Matís í einskonar smásagnaformi og segir í fréttatilkynningu frá fyrirtækinu að innihaldið sýni svo ekki verði um villst að stofnun Matís var rökrétt og mikið framfaraskref á sínum tíma. Skýrsluna má sjá hér.

annska@bb.is

Gjaldskrár Orkubús Vestfjarða hækkuðu frá og með 1. janúar gjaldskrá fyrir dreifingu raforku um 7% en 4% fyrir sölu. Á sama tíma hækkuðu niðurgreiðslur vegna húshitunar sem að einhverju leiti dregur úr kostnaðaraukningu heimila. Á vef OV segir að áhrif hækkunarinnar á heildarorkukostnað heimila verða minnst hjá heimilum í þéttbýli sem nota fjarvarma til upphitunar, eða 2,1%, en hækkun hjá þeim sem nota rafmagn til upphitunar verður 4,5% í þéttbýli en 5% í dreifbýli. Helsta ástæða hækkunarinnar er sögð vera 13% hækkun á flutningi raforku hjá Landsneti sem er innifalin í hækkun Orkubúsins fyrir dreifingu, ásamt almennum kostnaðarhækkunum og hækkun launa.

Svo raforkukaupendur geti betur glöggvað sig á hækkununum tekur OV nokkur dæmi um breytingarnar: Fyrir dæmigert heimili í þéttbýli sem notar fjarvarmaveitu til upphitunar þá hækkar orkureikningur mánaðarins um 500 krónur eða um 6.000 krónur á ári. Hækkunin nemur 2,1%. Þá er miðað við að heimilið noti um 30.000 kWst í upphitun á ári og 5.000 kWst í almenna notkun. Fyrir sambærilegt heimili í þéttbýli sem notar raforku til upphitunar þá hækkar orkureikningur mánaðarins um 1.056 krónur eða 12.672 kr á ári. Hækkunin nemur 4,45%. Fyrir heimili í dreifbýli sem notar sömu orku á ári þá hækkar reikningurinn um 1.293 krónur á mánuði eða 15.510 krónur á ári. Hækkunin þar nemur því 5%. Dæmi um hækkun hjá atvinnufyrirtæki sem notar 350.000 kWst á ári og 72 kW afl er alls 5,6% fyrir dreifingu flutning og sölu.

Vestfirðingar hafa löngum verið í flokki þeirra landsmanna sem greiða mestan orkukostnað á landinu. Í desember var fjallað um niðurstöður útreikninga sem Byggðastofnun fékk Orkustofnun til að gera á orkukostnaði í nokkrum þéttbýlis- og dreifbýlisstöðum á landinu sem leiddi í ljós mestan mun á orkuveitusvæði RARIK og Orkubús Vestfjarða í dreifbýli og á Seltjarnarnesi, þar sem munur á mánaðarlegum greiðslum nam 287%.

annska@bb.is

Vegurinn um Súðavíkurhlíð kann stundum að vera ferðalöngum á Vestfjörðum farartálmi. Um hátíðirnar jól og áramót er fólk oft meira á ferð en á öðrum tímum yfir vetrarmánuðina, er margir bæði koma til að verja hátíðunum með fjölskyldum sínum vestra, jafnframt því sem Vestfirðingar að sama skapi halda til annarra staða um landið. Á síðustu sex árum hefur svo borið við fjögur ár að veginum á milli Ísafjarðar og Súðavíkur, eða Súðavíkur og restarinnar af Vestfjörðum norðanverðum hefur verið lokað, en líkt og flestir vita liggur leiðin um Súðavíkurhlíð og Kirkjubólshlíð. Um nýliðin jól var veginum lokað í tvo daga, þó ekki heilu dagana heldur rúmar sex klukkustundir á jóladag og rúmar 8 klukkustundir annan dag jóla. Þá var varúðarstigi vegna snjóflóða lýst yfir frá klukkan 12 á hádegi á jóladag til 10:30 á annan í jólum.

Árin 2015 og 2014 var ástandið nokkuð gott og ekki kom til lokana þau ár. Árið 2013 var hins vegar ástandið slæmt er vegurinn var lokaður að mestu leiti frá Þorláksmessu fram til 28.desember. Árið 2012 var einnig slæmt er vegurinn var að mestu lokaður frá 27.desember fram á nýársdag. Mest var þá vegurinn opinn þann 28.desember í rúma 7 tíma. Árið 2011 kom svo til lokana bæði á aðfangadag og jóladag.

annska@bb.is

Sjómannasamband Íslands hefur hafnað ósk Hafrannsóknastofnunar um undanþágu frá sjómannaverkfalli til að fara í loðnuleit á fimm skipum. Útlit er fyrir að aðeins tvö rannsóknarskip stofnunarinnar og grænlenskt skip fari til leitar.

Frá þessu er greint í Morgunblaðinu í dag að HB Grandi hafi ákveðið að sækja ekki um undanþágu vegna leitarinnar. Tvö aflaskip áttu að gera forkönnun áður en tvö rannsóknarskip Hafrannsóknastofnunar, grænlenska skipið Polar Amaroq og tvö önnur íslensk skip færu í sjálfa leitina. Stofnunin sótti um undanþágu en því var hafnað í morgun.

„Það var fjallað um málið í samninganefnd Sjómannasambandsins núna fyrir hátíðar og síðast í morgun. Það var niðurstaðan að veita ekki þessa undanþágu, frá verkfallinu,“ segir Hólmgeir Jónsson, framkvæmdastjóri Sjómannasambands Íslands.

brynja@bb.is

Unnið er að því að skoða hvort hægt sé að opna flugbraut á Keflavíkurflugvelli sem hefur hliðstæða stefnu og svokölluð neyðarbraut á Reykjavíkurflugvelli. Þetta kemur fram í tilkynningu frá Innanríkisráðuneytinu í kjölfar fjölmiðlaumfjallana um lokun neyðarbrautar og mögulega notkun hennar til sjúkraflugs.

Í tilkynningunni segir að flugbraut 06-24 á Reykjavíkurflugvelli hafi verið lokað í kjölfar dóms Hæstaréttar um að brautinni skyldi lokað en dómurinn féll vegna málshöfðunar Reykjavíkurborgar á hendur ríkinu þar sem lokunar var krafist.
„Flugbraut með hliðstæða stefnu á Keflavíkurflugvelli, 07-25, hefur verið lokuð undanfarin ár en nú er til skoðunar hvort unnt verður að opna hana á ný. Vilji innanríkisráðherra til þess að opna þá flugbraut í stað hinnar lokuðu brautar á Reykjavíkurflugvelli er skýr,“ segir í tilkynningunni.

Að ósk ráðuneytisins setti Isavia ohf. fram í haust áætlun um kostnað við að opna flugbaut 07-25 á Keflavíkurflugvelli og setti fram þrjá kosti. Í ráðuneytinu er nú farið yfir þessa möguleika og metið hvort og hvaða leið unnt er að fara með tilliti til kostnaðar og mögulegra fjárveitinga til verkefnisins.

brynja@bb.is