Finnbogi (t.h.) við talningu atkvæða í Karphúsinu í gær. Mynd: mbl.is/ Eggert
Þrátt fyrir að sjómenn hafi samþykkt kjarasamning við Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi og 10 vikna verkfalli sé lokið eru mörg deiluefni óútkljáð. „Samningurinn er til desember 2019 og er rammaður inn með ítarlegum bókunum um hvernig við munum vinna úr okkar ágreiningsefnum,“ segir Finnbogi Sveinbjörnsson, formaður Verkalýðsfélags Vestfirðinga.
Sem dæmi nefnir hann mönnunarmál flotans, bátaflokkanir og ráðningarsamninga. „Það var ekki endanleg lending í olíviðmiðinu í samningunum og olían er enn óútkljáð mál sem verður unnið í á samningstímanum. Þessi vinna hefst strax og verður undir verkstjórn sáttasemjara,“ segir Finnbogi.
Finnbogi gagnrýnir Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur sjávarútgsráðherra fyrir hennar aðkomu að deilunni. „Það sem hún bauð var að hluti sjómanna fengu skattaívilnanir af fæðispeningum en þeir sem róa skemur en 48 tíma áttu ekki að fá neitt. Þetta var skammarlegt tilboð og hleypti illu blóði í menn. Hennar framganga var henni til minnkunar ekki síst þegar maður heyrir hana í fjölmiðlum óska viðsemjendum til hamingju með samninginn þegar okkur var öllum ljóst að hún ætlaði að setja lög á okkur.“
Afar skammur tími var til kynningar og atkvæðagreiðslu um samninginn. „Í þessu ljósi verður að taka tillit til að við vorum með ítarlegan kynningarfund um stöðuna þann 20. janúar og svo hefur farið fram mikil umræða á samfélagsmiðlum eftir því sam samningaviðræðum hefur undið fram þannig að öllum var ljóst um hvað þessi samningur snýst.“
Hann gagnrýnir útgerðarmenn fyrir að boða menn til skips áður en atkvæðagreiðslu lauk. „Menn voru hundóánægðir með þetta. Það sýnir virðingarleysi útgerðarmanna í garð sjómanna að boða þá til skips strax í gærkvöldi, áður en niðurstöður voru ljósar. Menn fóru ekki í þennan hasar á togurunum hér á Ísafirði og þeir eru að fara á sjó í dag,“ segir Finnbogi.
Mestur verðmunur milli búða er á rauðum eplum, eða 177%. Voru þau ódýrust í Bónus, 198 kr/kg en dýrust í Iceland, 549 kr/kg. Þetta kemur fram í verðkönnun ASÍ á matvöru, sem gerð var í átta verslunum hinn 15. febrúar. Mestur var verðmunurinn á ávöxtum en einnig var mikill munur á kjúklingi, eða 135% milli Krónunnar sem var með hæsta verðið, 935 kr/kg og Bónus, 398 kr/kg. Minnsti verðmunurinn var á stórri dós af bláberjaskyri, eða um 11%. Lægsta verðið var hjá Bónus og Krónunni, 359 kr., en hæsta verðið var í Iceland, 399 kr. Verslunin Iceland var oftast með hæsta verðið á þeim vörum sem kannaðar voru, en Bónus var oftast með lægsta verðið. Verslunin Iceland var með besta úrvalið af þeim verslunum sem voru til skoðunar í verðkönnuninni, en þar var 61 af 63 vörum sem verð var kannað á.
Það var fjör í Edinborgarhúsinu á Ísafirði í hádeginu á föstudag. Mynd: Matthildur Helgadóttir Jónudóttir.
Á síðasta föstudag fór fram víða um heim dansbyltingin Milljarður rís, þar sem fjöldi fólks brast í dans gegn kynbundnu ofbeldi, en með því að taka þátt í dansinum var fólk að taka afstöðu gegn ofbeldi gegn konum, sem er vandamál um allan heim. Á Íslandi var dansað á 12 stöðum í ár og var samtakamátturinn í dansinum áþreifanlegur er dansbyltingin reið yfir landið. Á Vestfjörðum var komið saman á tveimur stöðum, í Edinborgarhúsinu á Ísafirði og í Hnyðju á Hólmavík. Á hvorum stað fyrir sig komu um 100 manns saman til að dansa og var mikill kraftur í mannskapnum.
Það er UN Women sem stendur fyrir dansbyltingunni og Íslandsdeild þeirra fyrir dansinum hér á landi en hér var með dansinum minning Birnu Brjánsdóttur heiðruð. Þá var vakin athygli á verkefninu Öruggar borgir þar sem UN Women vinnur að því að gera borgir öruggari fyrir konur og stúlkur víða um heim í samstarfi við borgaryfirvöld að einföldum og ódýrum aðgerðum sem miða að því að uppræta og draga úr ofbeldi gegn konum og stúlkum á almenningssvæðum. UN Women á Íslandi hvetur alla til að taka þátt í að gera borgir öruggari fyrir konur og stelpur með því að senda sms-ið Konur í 1900 (1000 kr.)
Á Vestfjörðum í dag verður hæg vestlæg átt og él og verður hitastigið í kringum um frostmark er fram kemur í spá Veðurstofu Íslands. Á morgun snýr vindur sér í norðaustan átt og síðar norðan 5-13 m/s og verða dálítil él á svæðinu norðanverðu. Útlit er fyrir að vetrarlegt verði í vikunni þó frostið fari ekki margar gráður undir frostmarkið, en heldur kaldara verður en verið hefur það sem af er mánuðinum.
Á Vestfjörðum er víða nokkur ofankoma, él eða snjókoma, og hálka eða snjóþekja á vegum. Þæfingsfærð er úr Bjarnarfirði norður í Árneshrepp.
Raforkuverð hækkaði um 12,6- 22,63%, mismunandi mikið eftir hinum ýmsu seljendum raforku, frá því í janúar 2013 til janúar 2017. Þetta er samkvæmt upplýsingum sem stjórn Samtaka sveitarfélaga á köldum svæðum (SSKS) fékk frá Orkusetrinu og var greint frá í Morgunblaðinu á laugardag. Raforkuverð hjá Orkubúi Vestfjarða hækkaði um 21 prósent á tímabilinu, eða úr 4,70 kr. kílóvattsstund í 5,70 kr.
Stjórn SSKS lýsti yfir miklum vonbrigðum með hækkanirnar og sendi atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytinu erindi vegna þeirra. Þar var bent á að þessi hækkun raforku væri langt umfram hækkun á neysluverðsvísitölu sem hækkaði um 8,85% á sama tímabili. „Svo virðist sem sölufyrirtækin hafi nýtt sér þá staðreynd að hækkun hefur orðið á niðurgreiðslum til íbúa á köldum svæðum og hækkað gjaldskrár sínar óhóflega sem kemur harkalega niður á íbúum sem búa á þeim svæðum,“ segir m.a. í bréfi stjórnar SSKS til ráðuneytisins.
Stjórn SSKS hefur farið þess á leit við stjórn Sambands íslenskra sveitarfélaga að hún beiti sér í málinu. Hún var minnt á þá stefnu sambandsins að það „skuli beita sér fyrir því að jafna raforkukostnað bæði hjá fyrirtækjum og íbúum, m.a. með jöfnun flutningskostnaðar á raforku og hærri greiðslum til jöfnunar á húshitunarkostnaði.“
Landssamband veiðifélaga telur einhlítt að umfangsmikil slysaslepping á regnbogasilungi úr sjókví Arctic Sea Farm í Dýrafirði leiði til þess að eldisfyrirtækið verði svipt rekstrarleyfi. Í tilkynningu frá sambandinu kemur fram að regnbogasilungur hafi veiðst í fjölda vatnsfalla á Vesturlandi, Vestfjörðum og Norðvesturlandi síðasa sumar og fram á haust og að sambandið hafi margoft gert eftirlitsstofnunum aðvart. Þá hafi málið verið kært til lögreglu.
„Átta mánuðum seinna er viðurkennt að það sé gat á kví. LV telur að hátterni þetta sé skýrt lögbrot sem eðlilegt sé að lögregla rannsaki til hlítar og vísað verði til ákæruvaldsins. Landssambandið telur þetta brot svo alvarlegt að það hljóti að leiða til sviptingar rekstrarleyfis,“ segir í tilkynningu Landssambandsins.
Í síðustu viku sást karlkyns hvinönd í Önundarfirði. Hvinönd (Bucephala clangula) er sjaldséður flækingsfugl á Íslandi af andaætt en enska heitið hans er Common Goldeneye. Hvinöndin er meðalstór önd með kúpt höfuð og frekar stuttan háls. Karlfuglinn er með svart höfuð sem fær dökkrænan gljáa á varptíma, er með gul augu og áberandi hvítan blett á milli augna og svarta goggsins. Hann er með hvíta bringu og mjóar svartar línur eru einkennandi á hvítum fjöðrum. Kvenfuglinn er með gráa eða brúna fjaðrir og dökkbrúnan gogg en engan hvítan blett. Frá heimsókn hvinandarinnar er greint á heimasíðu Náttúrstofu Vestfjarða, þar er jafnframt sagt:
Hvinendur eru reglulegur vetrargestir á Íslandi og að jafnaði má finna um 50-150 fugla hér í vetursetu en varp hefur aldrei verið staðfest. Meirihluti þeirra er á ferskvatnsám og – vötnum á Suðurlandi en fáeinar hvinendur dvelja hér yfir sumarið og er þá oftast um steggi að ræða. Ekki er víst hvaðan fuglarnir koma en líklegt þykir að þær séu ættaðar frá Skandinavíu. Hvinendur eru líka að finna í N-Ameríku en þar er um stærri tegund að ræða.
Hagstofa Íslands spáir 4,3% hagvexti árið 2017 og um 2,5–3,0% árlega árin 2018–2022. Talið er að landsframleiðsla hafi aukist um 5,9% árið 2016 og að fjárfesting hafi aukist um 22,7% í fyrra. Hagstofa Íslands hefur í dag gefið út endurskoðaða þjóðhagsspá að vetri í ritröð sinni, Hagtíðindum. Spáin nær yfir árin 2016 til 2022.
„Mikil umsvif eru í íslenskum þjóðarbúskap um þessar mundir en neysla, fjárfesting og utanríkisverslun hafa verið í örum vexti undanfarin misseri. Nýjustu niðurstöður þjóðhagsreikninga sem spáin byggist á ná til þriðja ársfjórðungs 2016,“ segir í frétt Hagstofu Íslands.
Einkaneysla er talin hafa aukist um 7% árið 2016 en gert er ráð fyrir að hún aukist um 5,9% árið 2017, 3,9% árið 2018 og um 2,5–2,9% á ári seinni hluta spátímans. Reiknað er með að samneysluvöxtur verði áfram hóflegur eða sem nemur 1,5% árlega.
„Öll skilyrði hafa ýtt undir aukningu neyslu undanfarin misseri, kaupmáttur launa og ráðstöfunartekjur hafa aukist mikið og gengi krónunnar styrkst, olíuverð verið lágt og ýmis aðflutningsgjöld verið afnumin. Því er spáð að þessi þróun verði svipuð á næstunni, að kaupmáttur aukist umtalsvert og hækkun ráðstöfunartekna veiti svigrúm fyrir enn meiri aukningu neyslu,“ segir í þjóðhagsspánni.
Fjárfesting er talin hafa aukist um 22,7% árið 2016 og spáð er að hún aukist um 12,6% árið 2017 en úr henni dragi eftir það. Gert er ráð fyrir talsverðri aukningu íbúðafjárfestingar og opinberrar fjárfestingar árin 2017 og 2018.
Mugison á útgáfutónleikum Enjoy! á Ísafirði. Mynd: Þorsteinn Haukur Þorsteinsson.
Í síðustu viku var tilkynnt um tilnefningar til Íslensku tónlistarverðlaunanna fyrir árið 2016. Þar má finna í fjórum flokkum tónlistarmanninn Mugison, eða Örn Elías Guðmundsson. sem tilnefndur er til verðlaunanna fyrir plötu ársins og sem textahöfundur ársins, en hann steig ferskur fram á sjónarsviðið að nýju á síðasta ári eftir nokkurra ára hlé frá plötuútgáfu með gæðagripnum Enjoy! Einnig er hann tilnefndur fyrir í flokknum tónleikar ársins fyrir útgáfutónleika sína í Hörpu og sem tónlistarflytjandi ársins og ættu þær tilnefningar að koma fáum á óvart sem hafa séð hann á sviði. Mugison hefur verið aðsópsmikill á verðlaunahátíðinni og þá sér í lagi vegna platnanna Mugimama is this monkey music og Hagléls er hann fékk fern verðlaun í hvort skipti.
Í umsögn dómnefndar um Enjoy! segir: Maður gengur að gæðunum vísum hjá Mugison. Aldrei lognmolla hjá þessum öfluga tónlistarmanni. Skemmtileg plata. Einnig fær hann góða umsögn sem textahöfundur, þar sem segir: Örn Elías Guðmundsson gerir upp ýmislegt úr fortíðinni í ansi nærgöngulum textum á Enjoy. Um leið horfir hann brattur í spegilinn og sættist við manninn sem hann hefur að geyma.
Íslensku tónlistarverðlaunin verða haldin hátíðleg í Hörpu fimmtudaginn 2. mars. Þau verða sýnd beinni útsendingu á RÚV. Þar verða alls veitt verðlaun í 29 flokkum að meðtöldum Heiðursverðlaunum Íslensku tónlistarverðlaunanna.
Alejandra á Bessastöðum ásamt forseta Íslands Guðna Th. Jóhannessyni
Isabel Alejandra Díaz er Ísfirðingum og öðrum landsmönnum að góðu kunn. Á síðasta ári var hún fjallkona Ísfirðinga, ásamt því sem hún útskrifaðist sem stúdent úr MÍ, þar sem hún hlaut verðlaun fyrir framúrskarandi árangur í íslensku, ensku og erlendum tungumálum. Alejandra segir að nýr kafli í lífi hennar hafi þarna hafist, kafli sem hún sér ekki fyrir endann á og segist hún ekki eiga orð til að lýsa því hversu ævintýralegt lífið hafi verið og segist hún óendanlega þakklát öllu því góða fólki sem stutt hefur við bakið á henni og fjölskyldu hennar allar götur frá því er þau fluttust á Ísafjörð frá El Salvador er hún var einungis fjögurra ára gömul.
Ævintýrum Alejöndru er hvergi nærri lokið og í síðustu viku var henni, ásamt sendiherra El Salvador á Norðurlöndum Anitu Cristinu Escher boðið í heimsókn á Bessastaði þar sem forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson tók á móti þeim. Sendiherrann kom í síðustu viku til Íslands til að sinna embættisverkum og hafði Alejandra ráðgert að hitta hana í Reykjavík, en kynni höfðu tekist með þeim eftir að sendiherrann sendi henni fána El Salvador að gjöf og óskaði henni heilla í fyrrasumar. Klukkustund áður en Alejandra fór í flugið hafði Anita samband við hana og bað hana að hafa íslenska þjóðbúninginn sinn með í ferðina. Þrátt fyrir nauman tíma fór hún suður á leið með upphlutinn fallega í farteskinu, upphlut sem hún sjálf saumaði í þjóðbúningaáfanga í menntaskólanum síðasta vetur. Þegar til Reykjavíkur var komið bauð Anita henni að koma með sér til að sinna nokkrum embættisverkum, þar á meðal á Bessastöðum. Næstu daga var Alejandra í hinum ýmsu heimsóknum með sendiherranum og bar þar hæst heimsóknin á Bessastaði:
„Þetta var algjörlega dásamlegt! Ég bjóst aldrei við að þetta gæti gerst í lífi mínu og ég í raun enn að átta mig á að þetta hafi í alvörunni gerst. Ég veit hreinlega ekki hvort þetta geti orðið eitthvað betra því þetta var svo svakaleg upplifun og vona ég innilega að allir fái að upplifa þetta.“ Segir Alejandra er hún minnist heimsóknarinnar. „Við vorum sóttar á hótelið á fánaskreyttum forsetabílnum og á Bessastaði var virkilega gott að koma. Allt starfsfólkið þar var svo blítt og skemmtilegt og andrúmsloftið gott. Síðan var alveg frábært að hitta Guðna. Ég hafði hitt hann áður þegar hann kom til Ísafjarðar í sumar og fannst þá virkilega gott að hlusta á hann, enda sagnfræðingur og alveg frábær ræðumaður. Hann er auðvitað sami maðurinn og hann var þá, þó hann sé orðinn forseti, en ég er virkilega stolt af honum sem forseta okkar. Ég held að við getum öll verið stolt af honum, sérstaklega í ljósi viðbragða hans við því sem er að gerast í heiminum og hann er góð fyrirmynd fyrir aðra forseta.
Mín afrek eru ykkar afrek líka
Alejandra hefur búið stærstan hluta lífsins á Ísafirði og lítur hún eðlilega á sig sem Ísfirðing, en rætur hennar liggja í El Salvador: „Ég upplifði í heimsókninni á Bessastaði mikla viðurkenningu frá báðum löndunum mínum. Ég er eiginlega orðlaus yfir þessu öllu saman.“ Segir hún, en þrátt fyrir að hafa búið hér á landi stærstan hluta ævinnar gekk ekki þrautalaust fyrir hana að fá íslenskan ríkisborgararétt sem loksins fór í gegn árið 2014. Alejandra segist hafa lagt sérstaklega hart að sér í ljósi þessa: „Ég setti mér alltaf há markmið í náminu. Ég vildi sýna að ég hefði lagt mitt af mörkunum, þegar ég var enn að vinna í því að fá ríkisborgararéttinn. Það er mikilvægt fyrir okkur innflytjendur að sýna hvað í okkur býr og við systkinin lærðum af foreldrum okkar að við ættum að standa okkur vel í vinnu og námi og vera heiðarleg. Þegar allt gekk svona vel í fyrra, þá gat ég sagt við foreldra mína „mín afrek eru ykkar afrek líka“ og það á í raun við alla þá fjölmörgu sem hafa hjálpað mér á lífsleiðinni, því ég hef fengið mikinn stuðning og hvatningu frá fólkinu hér á Ísafirði.“
Alejandra segir mikilvægt að fólk uppfræði sjálft sig um málefni innflytjenda og til að mynda læri að þekkja orðin innflytjandi, flóttamaður og hælisleitandi og hvað er fólgið í hverju. Hún segist sjálf ekki hafa upplifað fordóma á eigin skinni, en hún segist sjá þá í kringum sig, til dæmis á samfélagsmiðlum og segist hún alltaf reyna að benda fólki á verði hún vör við fordóma: „Það er mjög mikilvægt að segja eitthvað. Fólk getur hreinlega haldið að það sé í lagi að segja og gera hluti sem eru í raun siðferðislega rangir ef enginn þorir að segja neitt, eða gefa þeim jafnvel „læk“ fyrir. Það er hægt að koma í veg fyrir alls konar mistök með fræðslu og fólk getur alveg rétt sig af ef það fær leiðsögn þegar það fer út af sporinu. Bara eins og að ávarpa fólk ekki á ensku, það er best að ávarpa bara alla á íslensku til að koma í veg fyrir að vera að ávarpa íslendinga á öðru máli.
Mig langar líka að benda á að í málefnum flóttafólks að það óskar sér enginn að að þurfa að flýja landið sitt vegna stríðs. Það er ekki eins og þetta sé eitthvað val fólks!“
Alejandra vinnur nú í Sjúkraþjálfun Vestfjarða. Hún segist ekki hafa verið alveg tilbúin að rjúka suður síðasta haust í Háskólanám, þó hugurinn stefni á það. „Það er svo margt sem þarf að gera og ég var bara ekki tilbúin að fara.“ En hún fer suður í Háskólann í haust og ætlar að leggja stund á spænsku og síðan hefur hún hug á að bæta við sig bæði sagnfræði og íslensku. Hún segist hafa saknað þess að læra og er tilbúin að hella sér út í námið. Hún segir þó að það verði skrýtið að fara frá Ísafirði: Ég er samt tilbúin núna og ég veit að ég á eftir að koma mikið heim samt. Ég á ekki nógu sterk orð til að lýsa þakklæti mínu til bæjarbúa hér, sem eru verulega góðhjartað fólk sem hefur aldrei látið mig finna neitt annað en ég sé Íslendingur – og ég er verulega mikill Íslendingur. Ég þakka líka Guði hvern dag og hugsa bara hvernig allt þetta gat hent litlu mig frá El Salvador.“
Alejandra og sendiherra El Salvador á Norðurlöndum Anita Cristina Escher með forseta Íslands Guðna Th. JóhannessyniAlejandra í einstakri febrúarblíðunni á Ísafirði í morgun
