Mánudagur 21. apríl 2025
Heim Blogg Síða 2322

Patreksdagurinn í dag

Patreksfjörður.

Í tilefni Patreksdagsins verður boðið upp á kvikmyndasýningu í kvöld í Skjaldborgarbíó og það er Fríða og Dýrið sem verður á boðstólum. Patreksfirðingar hafa í gegnum árin haldið þennan dag hátíðlegan með ýmsum hætti, árið 2008 var til dæmis einleikurinn Pabbinn í boði en árið 1996 stóð gleðskapurinn yfir í viku er verslanir og þjónustufyrirtæki voru með uppákomur, kynningar og tilboð, handverkshús skörtuðu sínu fegursta, félagsmiðstöðin kynnti starfsemi sína, leikfélagið með kvöldvöku, kráarstemning á hótelinu o.fl.

Heilagur Patrekur, verndardýrlingur Íra, fæddist í Wales í kringum árið 385 og var skírnarnafn hans Maewyn. Hann var heiðingi fram að 16 ára aldri þegar hann var hnepptur í þrælahald og snerist í framhaldi af því til kristinnar trúar. Hann varð annar biskup yfir Írlandi og vann við að kristna Íra í 30 ár, oft var hann handtekinn en tókst ætíð að sleppa. Þjóðsagan segir að hann hafi m.a. reist upp fólk frá dauða og útrýmt öllum snákum á Írlandi í messu. Hann dó 17. mars árið 461 og hefur sá dagur alla tíð síðan verið haldinn hátíðlegur á Írlandi sem dagur heilags Patreks.

Lengst af voru það einungis kaþólikkar sem héldu daginn hátíðlegan á Írlandi en í seinni tíð hefur hann orðið almennur hátíðisdagur. Í Bandaríkjunum varð dagurinn að hátíðisdegi árið 1737 þegar íbúar í Boston héldu hann fyrst hátíðlegan.

Eins og ýmis örnefni hérlendis bera með sér virðist ljóst að írskra áhrifa hafi gætt við upphaf byggðar í landinu. Í hópi þeirra örnefna er nafn Patreksfjarðar.

bryndis@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Blásarinn prófaður á Hrafnseyrarheiði

Einn af vorboðunum á Vestfjörðum er þegar að vegirnir yfir Hrafnseyrar- og Dynjandisheiðar eru opnaðir, oftar en ekki eftir margra mánaða vetrarlokanir. Hyllir nú mögulega undir þá tíð að Vestfirðingar þurfi ekki að aka 450 kílómetra leið á milli byggðalaga á norður- og suðursvæðum fjórðungsins, en í morgun mátti sjá Gunnar Sigurðsson byrja að ryðja Hrafnseyrarheiði í blíðskaparveðri. Guðmundur Björgvinsson verkstjóri hjá Vegagerðinni á Vestfjörðum, segir að ekki sé víst að heiðin verði opnuð alveg á næstunni en verið sé að kanna aðstæður til opnunar, jafnframt því sem verið er að prófa snjóblásara Vegagerðarinnar eftir allsherjar viðgerð. Guðmundur segir þó tíðarfar vetrarins geta gefið ástæðu til bjartsýni þar sem ákaflega snjólétt hafi verið á Vestfjörðum. Ákvörðun um opnun heiðanna verður tekin eftir helgi.

annska@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Bæjarstjórn Ísafjarðarbæjar lýsir yfir andstöðu við áfengisfrumvarpið

Á fundi bæjarstjórnar Ísafjarðarbæjar í gær lagði Sigurður J. Hreinsson fram eftirfarandi tillögu f.h. allra viðstaddra bæjarfulltrúa að umsögn bæjarstjórnar Ísafjarðarbæjar um fyrirliggjandi frumvarp til laga um verslun með áfengi og tóbak. Í umsögn bæjarstjórnar kemur fram eindregin andstaða við frumvarpið.

„Bæjarstjórn Ísafjarðarbæjar lýsir yfir andstöðu við frumvarp að breytingu á lögum (86/2011) um verslun með áfengi og tóbak.


Í frumvarpinu er lagt til að einkaleyfi ÁTVR á smásölu áfengis verði aflagt og smásala verði að ákveðnu marki frjáls ? bjór, léttvín og sterkt áfengi verði þar með selt í almennum verslunum. Að auki er í frumvarpinu lagt til að leyfa auglýsingar á áfengi.
Á undanförnum 20 árum hafa sveitarfélög eflt forvarnir gegn áfengis- og vímuefnaneyslu ungmenna með góðum árangri. Í evrópskri vímuefnarannsókn frá árinu 2015 má sjá að íslenskir unglingar eru ólíklegri en evrópskir unglingar til að hafa drukkið áfengi, slíkur árangur er ekki sjálfsagður. Einsýnt er að með breytingunum er gerð aðför að þessum góða árangri sem náðst hefur í forvarnastarfi.


Hugmyndir sem þessar, sem ganga gegn lýðheilsusjónarmiðum og fara þvert gegn ráðgjöf þeirra sérfræðinga sem hafa það hlutverk að vera stjórnvöldum til ráðgjafar í umræðu og ákvarðanatöku, eru ekki bara í andstöðu við almenna skynsemi heldur getur framkvæmd þeirra verið beinlínis hættuleg. Frumvarpið er taktlaust og er með því lagt til að fara þvert gegn stefnu stjórnvalda í áfengis- og vímuefnavörnum og vinna gegn markvissu forvarnastarfi sveitarfélaga undanfarinna ára, auk þess sem það stangast á við aðgerðaáætlun Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar gegn lífsstílstengdum sjúkdómum sem og nýlega samþykktum Heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna.


Landlæknir, heilbrigðisstarfsfólk, samtök lækna, Vá Vest hópurinn og fjölmargir aðrir aðilar sem vinna að heilsueflingu og velferðarmálum vara eindregið við samþykkt frumvarpsins og þeirri breytingu sem í því felst. Bent hefur verið á rannsóknir sem sýna að með mikilli fjölgun sölustaða mun aukið aðgengi að áfengi leiða til aukinnar neyslu ? meðal annars meðal barna og ungmenna.


Bæjarstjórn Ísafjarðarbæjar leggur ríka áherslu á forvarnastarf og vill hafa í forgangi að búa börnum og ungmennum sem best uppvaxtarskilyrði. Heilsa íbúa, hagsmunir og velferð barna og ungmenna eiga að njóta forgangs í allri stefnumörkun ríkisins. Aukinn áróður í formi áfengisauglýsinga og aukið aðgengi að áfengi gengur gegn því sjónarmiði.“

Tillagan var samþykkt með öllum greiddum atkvæðum.

bryndis@bb.is

 

Auglýsing
Auglýsing

Landsel fækkar mikið

Niðurstöður úr landselatalningu Hafrannsóknarstofnunar árið 2016 gefa til kynna að fækkun hafi átt sér stað í stofni landsela á Íslandi. Stofninn er nú 77% minni en þegar hann var fyrst metinn árið 1980 og 32% minni en árið 2011, þegar stofnstærðarmat yfir alla strandlengju landsins var síðast framkvæmt. Taldir voru samtals 3.383 selir á allri strandlengju landsins úr Cessna 207 og er út frá því metið að áætluð stofnstærð sé 7.652 selir. Samkvæmt stjórnunarmarkmiðum íslenska landselsstofnsins skal halda stofninum í 12.000 selum en niðurstöður gefa til kynna að hann sé nú um 36% minni en sem því nemur.

Samkvæmt verndarflokkun International Union for the Conservation of Nature (IUCN) er því landselurinn talinn í útrýmingarhættu. Lítið er vitað um mögulega orsakaþætti fækkunarinnar en í skýrslu Hafrannsóknarstofnunar er sagt líklegt að meðafli í fiskveiðum og beinar selveiðar hafi getað höggvið djúp skörð í stofninn. Segir þar jafnframt að sökum þess hversu mikil fækkun virðist nú eiga sér stað sé sérstaklega mikilvægt að meta mögulega orsakaþætti í nákominni framtíð.

annska@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Bjartviðri í dag

Það verður austlæg átt 3-8 m/s á Vestfjörðum í dag og víða bjart veður. Það þykknar upp í kvöld og á morgun verður austan- og norðaustanátt 5-10 m/s og snjókoma með köflum. Áfram verður kalt í veðri og verður frost frá frostmarki að 8 stigum. Veðurhorfur fyrir landið á sunnudag kveða á um norðaustan 10-15 m/s norðan- og austanlands með snjókomu eða éljum og frosti á bilinu 1 til 5 stig. Mun hægari vindur á Suður- og Suðvesturlandi, bjart með köflum og hiti um frostmark að deginum.

Hálka, hálkublettir eða snjóþekja er allvíða á vegum á Vestfjörðum og eitthvað um éljagang.

annska@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Jakob Valgeir með þriðja stærsta krókakvótann

Jakob Valgeir ehf. í Bolungarvík ræður yfir þriðja mesta krókakvótanum á landinu samkvæmt nýjum tölum frá Fiskistofu. Aflahlutdeild Jakobs Valgeirs er 4,13% eða rúmlega 1.800 tonn. Salting ehf., sem gerir út línubátinn Fríðu Dagmar ÍS frá Bolungarvík ræður yfir 4,11% af krókakvótanum, eða tæplega 1.800 tonn sem gerir útgerðina þá fjórðu kvótahæstu. Þórsberg ehf. á Tálknafirði sem gerir út Indriða Kristjáns BA er í níunda sæti listans, en aflahlutdeild fyrirtækisins er 2,9%, eða tæp 1.300 tonn. Bolvíska útgerðin Blakknes ehf. sem gerir út Einar Hálfdáns ÍS er í 12. sæti listans með 2,25% aflahlutdeild, eða tæp 1.000 þorskígildistonn.

Þegar skoðuð er krókaaflahlutdeild útgerða þá eru þar nokkrar breytingar á stærstu útgerðunum. Hjálmar ehf. á Fáskrúðsfirði er stærst með 4,3% hlutdeilda og síðan Grunnur ehf. í Hafnarfirði og Jakob Valgeir í Bolungarvík með um 4,1% hvor útgerð. Stakkavík í Grindavík sem verið hefur stærst í krókaaflahlutdeildum mörg undanfarin ár er nú 6. sæti á listanum,

Heildarkrókaaflahlutdeild einstakra eða tengdra aðila má ekki fara yfir 5% af samanlögðu heildarverðmæti krókaaflahlutdeilda. Þá má krókaaflahlutdeild fiskiskipa í eigu einstakra eða tengdra aðila ekki fara yfir 4% í þorski og 5% í ýsu.

smari@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Fataverslun dregst saman

Velta fataverslana var 12,4 prósentum minni í febrúar síðastliðnum en í sama mánuði í fyrra. Á því tólf mánaða tímabili lækkaði aftur á móti verð á fötum um 7,3 prósent. Þetta kemur fram í tilkynningu Rannsóknaseturs verslunarinnar. Í henni segir að velta í dagvöruverslun hafi aukist jafnt og þétt í febrúar og verið þremur prósentum meiri en í sama mánuði í fyrra. Velta áfengisverslunar jókst þá einnig eða um átta prósent. „Þess ber að geta að fataverslunum hér á landi hefur farið fækkandi frá áramótum, en það er mikilvægur hluti skýringarinnar,“ segir í tilkynningunni og þar tekið fram að skóverslun jókst um 23,7 prósent í febrúar.

smari@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Sjötti hver lögreglumaður slasast

Álag og fjölgun slysa hjá lögreglu var umfjöllunarefni sameiginlegrar ráðstefnu Vinnueftirlitsins, Ríkislögreglustjóra, Lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu, Landssambands lögreglumanna og dómsmálaráðuneytisins sem haldin var á miðvikudag og greint var frá í Morgunblaðinu. Fram kom í erindi Guðmundar Kjerúlf frá Vinnueftirlitinu að á árunum 2005 til 2009 hefðu starfað tæplega700 lögreglumenn á Íslandi, en þeir hefðu verið um 650 á árunum 2010 til 2015. Færa mætti rök fyrir því að álag á lögregluna hefði aukist síðustu ár m.a. vegna þess að ferðamönnum hefði fjölgað mikið. Þeir hefðu verið innan við 400 þúsund árið 2005 en tæplega 1,8 milljónir í fyrra.

Á árunum fyrir hrun hefði verið algengast að starfsfólk í byggingariðnaði og fiskvinnslu slasaðist. Á árunum eftir hrun væri hins vegar algengast að lögreglumenn slösuðust. Um það bil sjötti hver lögreglumaður yrði fyrir tilkynningarskyldu vinnuslysi árlega en tuttugasti og fimmti hver starfsmaður í fiskvinnslu og áttugasti hver í byggingarvinnu.

smari@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Vatnslaust í Mánagötu

Ekki þarf lengur að sjóða vatn á Hólmavík.

Lokað verður fyrir kalda vatnið í Mánagötu á Ísafirði á milli klukkan 10 og 12 vegna viðgerða á frárennslisröri.

annska@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Mikil notkun lyfseðilskyldra lyfja hér á landi

Á Íslandi nota um 55% fólks lyfseðilsskyld lyf, sem er fjórða hæsta hlutfall þeirra Evrópulanda sem tóku þátt í evrópsku heilsufarsrannsókninni en Hagstofa Íslands birti í dag niðurstöður rannsóknarinnar þar sem Ísland var í fjórða sæti yfir fjölda fólks sem notar lyfseðilsskyld lyf. Fleiri konur en karlar nota slík lyf. Munur á kynjunum er mestur í aldurshópnum 15–24 ára en enginn í aldurshópnum 65 ára og eldri. Hlutfallið er hæst í Belgíu, um 60%, en lægst í Rúmeníu, tæp 23%. Af Norðurlöndunum kemst Finnland næst Íslandi með tæp 55%, þar á eftir er Noregur með 47,5% og Svíþjóð með um 47%. Danmörk er lægst Norðurlandanna með um 46%.

Tæp 63% kvenna á Íslandi nota lyfseðilsskyld lyf en tæp 48% karla. Mestur munur var á kynjunum í aldurshópnum 15–24 ára, en um 56% kvenna á þeim aldri notaði slík lyf samanborið við rúm 26% karla. Hlutfallið lækkar í rúm 45% kvenna í aldurshópnum 25–34 ára en hækkar í rúm 33% á meðal karla á þeim aldri. Notkun lyfseðilsskyldra lyfja eykst hratt með hækkandi aldri. Hlutfall notenda hækkar meira meðal karla en kvenna frá 45–64 ára, en skiptingin er nokkuð jöfn milli kynja í elsta aldurshópnum, eða um 87%.

Evrópska heilsufarsrannsóknin er samræmd rannsókn á heilsufari og heilsutengdri hegðun sem hagstofur á Evrópska efnahagssvæðinu framkvæma. Rannsóknin var gerð á Íslandi haustið 2015. Í úrtaki voru 5.700 einstaklingar sem valdir voru af handahófi úr þjóðskrá. Af þeim svaraði 4.001 einstaklingur sem þýðir að svarhlutfallið var 70,2%. Þátttakendur voru spurðir hvort þeir hefðu notað lyf sem læknir ávísaði þeim undanfarnar tvær vikur og voru getnaðarvarnapillur ekki taldar með.

annska@bb.is

Auglýsing
Auglýsing

Nýjustu fréttir