Á morgun kl.16:00 í Safnahúsinu við Hverfisgötu í Reykjavík mun Sæbjörg Freyja Gísladóttir þjóðfræðingur fjalla um meistararitgerð sína.  Rannsóknin fyrir ritgerðina fór fram á Flateyri á árunum 2013-2016.

Að sögn Sæbjargar var rannsóknin etnógrafía, sem felur í sér að rannsakandi reynir að verða hluti af samfélaginu og skilja hvaða óskrifuðu reglur íbúarnir hafa. Sæbjörg flutti jafnframt á Flateyri 2014 og öðlaðist við það dýpri innsýn í samfélagið. Það fylgja því bæði kostir og gallar að búa í smáu sjávarþorpi. Nándin er mikil og traust til náungans er lykilatriði. Stríðnin getur þó verið harkaleg og hvert skref sem einstaklingar tekur er skráð í minni annarra. Það þola ekki allir slíka nánd en ef einhver flytur eða deyr þá snertir það alla í þorpinu. Fiskvinnslan og atvinna hafa alla tíð verið fremur ótrygg á Flateyri en niðurstöður rannsóknarinnar voru meðal annars þær, að á meðan vinnu væri að fá, þá vildi fólk hafa fasta búsetu á eyrinni.

Af hverju Flateyri? Af hverju flytur hópur af Filipseyingum, Pólverjum, Spánverjum, Þjóðverjum, Suður-Afríkubúum, Englendingum og fólk af allskonar þjóðernum á Flateyri? Af hverju á heimsfræg bandarísk myndlistakona hús í þorpinu? Eða leikarapar frá Finnlandi? Eða fremstu kvikmyndagerðarmenn á Íslandi? Eða háskólakennari úr Reykjavík? Hvar eru trillukarlarnir? Og af hverju ákveður meistaranemi í þjóðfræði að gera lokaritgerð um þetta tiltekna þorp? Er ekki allt í volli þar? Frystihúsið alltaf lokað og snjóflóð rétt handan við hornið? Eða er bara eitthvað „sport að vera svona útí rassgati,“ eins og einn viðmælandinn sagði.

bryndis@bb.is

Eftirfarandi ályktun um utanríkismál var samþykkt í Þingeyrarakademíunni í sundlauginni á Þingeyri síðasta vetrardag 19. apríl 2017:

„Okkur er ljóst að ekkert þýðir að vera með bænakvak í utanríkismálum, eins og Kristján frá Garðsstöðum sagði forðum. Þrátt fyrir það viljum við samt skora á Dónald forseta að tala við kallinn hann Kim Jong Un, eða hvað hann nú heitir. Bjóða honum í kaffi og með því í Hvíta húsinu og kalkún um kvöldið. Það þarf að tala við þennan mikla anda og dýrlega foringja í Norður-Kóreu. Koma því inn í hausinn á honum að það tapa allir á stríði. Sýna honum ýmislegt sniðugt og vita hvort hann tekur ekki sönsum. Hætti öllu kjarnorkubrölti svo fólkið fái að borða. Þetta gengur ekki lengur!“

Skaginn 3X hlaut í dag Útflutningsverðlaun forseta Íslands við hátíðlega athöfn á Bessastöðum. Forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson forseti Íslands afhenti Ingólfi Árnasyni, framkvæmdastjóra Skaginn 3X verðlaunin fyrir árangursríkt starf að útflutningi á íslenskum vörum og þjónustu á erlendum markaði. Veiting verðlaunanna tekur m.a. mið af verðmætaaukningu útflutnings, þjóðhagslegu mikilvægi gjaldeyrisöflunar og alþjóðlegra viðskipta sem og markaðssetningu á nýjum markaði.

Skaginn 3X hefur hannað,  þróað og smíðað nýjar tæknilausnir fyrir sjávarútveginn í samstarfi við íslensk sjávarútvegsfyrirtæki sem vakið hafa mikla athygli hér heima og erlendis undanfarið.

,,Það er mikill heiður sem okkur er sýndur með þessum verðlaunum sem Útflutningsverðlaun forseta Íslands eru. Síðustu mánuði hefur Skaginn 3X unnið til nokkurra verðlauna m.a. Sviföldunnar og Nýsköpunarverðlauna Íslands og við erum stolt og ánægð með þann árangur sem fyrirtækið hefur náð. Skaginn 3X er fyrsta fyrirtækið til að hljóta bæði Nýsköpunarverðlaun Íslands og Útflutningsverðlaun forseta Íslands á sama árinu sem er sérlega ánægjulegur og góður vitnisburður um starf okkar. Tæknin sem fyrirtækið hefur þróað við vinnslu og kælingu á afla færir afköst og gæði upp á annað stig en áður hefur þekkst. Það er einnig mjög ánægjulegt á þessum tímamótum að nefna að margar lausnum okkar eru þróaðar í virku og nánu samstarfi við íslenskan sjávarútveg, sem er okkar kröfuharðasti markaður“ segir Ingólfur Árnason, framkvæmdstjóri Skaginn 3X.

Skaginn 3X er með starfsstöðvar á fjórum stöðum á landinu, Akranesi, Ísafirði, Akureyri og Reykjavík og eru starfsmenn í dag um 200 talsins.

bryndis@bb.is

Í Vísindaporti Háskólaseturs Vestfjarða þessa vikuna sem er jafnframt hið síðasta í vetur flytur Ísfirðingurinn Bjarni Rúnar Heimisson erindi um meistaraverkefni sitt í reikniverkfræði sem fjallar um uppboðskerfi fiskmarkaða, en Bjarni útskrifaðist úr verkfræðideild Háskóla Íslands síðastliðið haust.

Uppboðskerfi fiskmarkaða olli byltingu í sölu á fiski á Íslandi þegar það var kynnt til sögunnar og var mikið hagsmunamál fyrir sjómenn og útgerðir á Íslandi. Þrátt fyrir að ýmsar leiðir hafi verið farnar til að bæta upplýsingaflæði og gagnsæi kerfisins með nýju upplýsingakerfi og heimasíðu þá virðist framboð enn vera sá þáttur sem hefur mest áhrif á verðmyndun. Það veldur því að sjómenn og útgerðir virðast ekki vera að fá umbun fyrir bætta meðhöndlun.

Markmið verkefnis Bjarna var að finna þau atriði sem ættu að koma fram í uppboðslýsingu á fiskuppboðum en eru ekki til staðar. Framkvæmd var þarfagreining þar sem meðal annars voru tekin viðtöl við mismunandi hagsmunaaðila uppboðskerfisins. Einnig var framkvæmd línuleg aðhvarfsgreining á raungögnum sem fengin voru frá Reiknistofu fiskmarkaða hf. og þessi gögn síðan greind til að finna út hvaða þættir það eru sem hafa mestu áhrif á verð á fiskuppboði. Hagsmunaaðilar bentu á þó nokkra þætti þar sem bæta mætti upplýsingagjöf í uppboðskerfi fiskmarkaða. Nákvæmni spálíkansins sem fékkst er takmarkað, þar sem fleiri þættir hafa áhrif á verðið en fram koma í uppboðslýsingu. Verkefnið er opið fyrir áhugasama: http://skemman.is/item/view/1946/26204.

Bjarni Rúnar er fæddur og uppalinn á Ísafirði og lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Ísafirði vorið 2010. Þaðan lá leiðin suður í nám við Háskóla Íslands þar sem Bjarni lauk B.Sc gráðu í iðnaðarverkfræði vorið 2013, B.Sc gráðu í tölvunarfræði í febrúar 2016 og M.Sc gráðu í reikniverkfræði í október 2016.

Bjarni starfaði í mörg ár á Fiskmarkaði Suðurnesja á Ísafirði samhliða skólagöngu sinni og var því alkunnur umhverfi fiskmarkaða áður en lokaverkefni hans fór af stað. Í dag starfar hann sem hugbúnaðarsérfræðingur hjá Advania en áður starfað hann sem stundakennari við Háskóla Íslands og í ýmsum öðrum hugbúnaðarverkefnum.

Sem fyrr stendur Vísindaport frá 12.10-13.00 og er opið öllum áhugasömum. Fyrirlesturinn að þessu sinni fer fram á íslensku.

annska@bb.is

Hlutdeild stórlaxa í gönguseiðaárgöngum í Langadalsá fer nú vaxandi eftir stöðuga fækkun undanfarna áratugi. Stangaveiðin á laxi 2016 var yfir langtíma meðalveiði og einkenndist af lélegum smálaxagöngum, en stórlaxaveiðin var sú mesta frá árinu 1980. Hrygning laxa í ánni hefur aukist mjög undanfarinn áratug samfara auknum göngum laxa, aukningu í fjölda og hlutdeild stórlaxa og skyldusleppingum þeirra í  veiðinni. Þetta hefur skilað margfaldri nýliðun seiða miðað við mælingar frá níunda og tíunda  áratugnum. Þetta kemur fram í nýútkominni skýrslu Hafrannsóknarstofnunar um vöktun á stofnum lax og bleikju í Langadalsá við Ísafjarðardjúp árið 2016, en slík hefur farið fram árlega síðan árið 2013.  Markmið með rannsóknunum er að vakta breytingar á umhverfisþáttum,  veiðinýtingu, hrygningu og nýliðun fiskstofnanna auk þess sem fylgst er með lífssögulegum þáttum þeirra. Sumarið 2016 var í  fyrsta sinn komið fyrir fiskteljara í Langadalsá til að kanna stærð laxa – og bleikjugöngunnar,  göngutíma og veiðihlutfall laxfiskastofna í stangaveiðinni.

Alls gengu 225 laxar og 39 bleikjur upp fyrir fiskteljarann í Langadalsá sumarið 2016 og skiptist laxagangan jafnt á milli smálaxa og stórlaxa (112 smálaxar og 113 stórlaxar).  Nokkur lax, einkum tveggja ára lax úr sjó, var genginn í Langadalsá þegar að teljarinn var settur niður þann 29. júní og höfðu þá þegar veiðst 22 laxar í ánni, en veiðar í ánni hófust 24. júní. Heildartalning bleikju og lax inn á vatnasvæðið liggur því ekki fyrir.

Langadalsá er ein af stærri veiðiám við Ísafjarðardjúp.  Verðmæt veiðinýting á laxi og bleikju hefur verið stunduð í ánni frá því um miðja 20. öld. Veiðimálastofnun hefur annast með hléum rannsóknir á fiskstofnum árinnar fyrir Veiðifélag Langadalsár, en lax er ríkjandi tegund í ánni auk bleikju.

Skýrsluna í heild sinni má lesa hér.

annska@bb.is