„Ekki fara á skemmti­ferðaskip og ekki fara á staði sem mörg slík heim­sækja ef þú glím­ir við heilsu­far­svanda­mál fyr­ir,“ sagði Dr. Axel Friedrich á blaðamannfundi Náttúruverndarsamtaka Íslands í morgun. Samtökin, með aðstoð þýsku nátt­úru­vernd­ar­sam­tak­anna (NABU), stóðu í sumar fyrir mælingum á mengun frá skemmtiferðaskipum í Reykjavík. Greint er frá blaðamannafundinum á vef Morgunblaðsins.

Mæl­ing­ar sem gerðar voru á meng­un sýna að magn ör­smárra agna í út­blæstri skipa var um 200 sinn­um meira en eðli­legt má telj­ast. Loft­gæði í Sunda­höfn verða marg­falt verri en í miðborg­um er­lendra stór­borga á borð við London, þegar skip­in láta vél­ar sín­ar ganga við hafn­ar­bakk­ann.

Friedrich er efna­fræðing­ur og sér­fræðing­ur í út­blást­urs­mál­um og var á meðal vís­inda­manna sem komu upp um svika­myllu þýskra bíla­fram­leiðenda, sem reyndu að fegra töl­ur um út­blást­ur dísel­bíla.

„Loft­meng­un frá dísel­vél­um – örfín­ar agn­ir sem dreifast um lang­ar vega­lengd­ir –  brenni­steinn og köfn­un­ar­efn­isoxíð eru efni sem auka á gróður­húsa­áhrif­in og valda skaða á heilsu fólks,“ sagði Friedrich á fundinum og benti á að þessi efni valda hjarta- og æðasjúk­dóm­um sem og önd­un­ar­færa­sjúk­dóm­um og að sam­kvæmt mati fram­kvæmda­stjórn­ar ESB lát­ist ár­lega um 50 þúsund ein­stak­ling­ar af völd­um loft­meng­un­ar frá skip­um.

„Vél­ar eins og eru um borð í skemmti­ferðaskip­un­um fengju ekki starfs­leyfi á landi og það er hneyksli að skipa­fyr­ir­tæki kom­ist upp með að menga jafn­mikið og raun ber vitni,“ sagði Friedrich og bætti við að fyr­ir hendi séu tækni­lausn­ir sem dugi vel til að leysa þenn­an vanda.

smari@bb.is

Ísafjarðarbær hefur nú opnað bókhald sitt upp á gátt í samræmi við nútíma stjórnunarhætti opinberra aðila. Opnað hefur verið fyrir vefsíðu sem heldur utan um og birtir fjárhagsupplýsingar sveitarfélagsins og er tilgangur hennar að svara þar með spurningunum „hvaðan koma peningarnir?“ og „hvert fara þeir?“. Notendur vefjarins fá myndræna, skilvirka og einfalda framsetningu þar sem auðvelt er að fá yfirsýn og svör við helstu spurningum. Þessi vefsíða var unnin í samvinnu við Wise lausnir og mun verða í stöðugri þróun hjá sveitarfélagahópi fyrirtækisins.

Kerfið er hannað í Navision og notast við vöruhús gagna og Microsoft Power BI. Upplýsingarnar eru sóttar beint í bókhaldskerfi Ísafjarðarbæjar og uppfærast jafn óðum. Vefsíðan skiptist í fjórar síður þar sem hægt er að grafa sig niður og sækja ítarlegar upplýsingar. Fyrsta síðan sýnir yfirlit yfir gjöld sem brotin eru niður á svið, þjónustuþætti, einstaka gjaldaliði og lánadrottna. Önnur síðan gefur upplýsingar um þá lánadrottna sem skipt hefur verið við og er hægt að skoða þær eftir sviðum og deildum. Á þriðju síðunni má sjá yfirlit yfir hvert peningarnir fara hjá völdu sviði og eru annars vegar skífurit sem sýna skiptingu gjalda í þjónustuþætti og einstaka gjaldaliði og hins vegar súlurit sem sýnir mánaðarlega kostnaðarskiptingu. Fjórða síðan er eins og þriðja síðan nema hún sýnir hvaðan peningarnir koma.

Á öllum síðunum eru tímasíur og því hægt að skoða upplýsingar aftur í tímann. Þegar núverandi ár er skoðað er um að ræða óendurskoðaðar fjárhæðir og miðast þær við þarsíðustu mánaðamót hverju sinni. Fjárhæðir birtra mánaða núverandi árs geta breyst eftir að þær birtast eftir því sem reikningar berast og leiðréttingar eru gerðar. Hægt er að skoða gögnin aftur til ársins 2010 og er þá um að ræða endurskoðaðar og endanlegar fjárhagsupplýsingar.

Hægt er að takmarka val sitt við nokkra þætti í stað allra og skal þá nota „ctrl“ til að velja viðkomandi þætti. Til að hreinsa val er ýtt á strokleðrið fyrir ofan valgluggana.

smari@bb.is

Örsmáar agnir í útblæstri skemmtiferðaskipa voru um 200 sinnum fleiri en eðlilegt má teljast, samkvæmt mælingum sem Náttúruverndarsamtök Íslands hafa undanfarna daga gert með aðstoð þýsku náttúruverndarsamtakanna Nature and Biodiversity Union. Samtökin telja að gera þurfi kröfu um hreinsibúnað í þessum skipum, eins og er í bílum. Mælingarnar fóru fram í Reykjavík.

Í tilkynningu frá Náttúruverndarsamtökum Íslands er bent á að sótagnir sem myndist við ófullkominn bruna svartolíu, ýti mjög undir gróðurhúsaáhrif. Því þurfi að grípa til skjótra aðgerða til að koma í veg fyrir bruna svartolíu á Norðurslóðum. Samtökin telja að stjórnvöld ættu a banna losun brennisteins og bruna svartolíu innan íslensku efnahagslögsögunnar.

Haft er eftir Axel Friedrich, sem var vísindalegur ráðgjafi við mælingarnar, að vélar eins og séu um borð á skemmtiferðaskipunum, fengju ekki starfsleyfi á Íslandi.

smari@bb.is

Sveitarstjórn Kaldrananeshrepps lýsir yfir miklum áhyggjum vegna boðaðra lækkana á verði til sauðfjárbænda í komandi sláturtíð. Verði boðaðar verðlækkanir á afurðaverði til sauðfjárbænda nú í haust  að veruleika, er rekstrargrundvöllur sauðfjárbúa í landinu algerlega brostinn að mati sveitarstjórnarinnar. „Afleiðingarnar verða hrun í búgreininni og í framhaldi af því stórfelld byggðaröskun. Sauðfjárrækt er ein af undirstöðum byggðar í Kaldrananeshrepp líkt og öðrum dreifbýlissveitarfélögum landsins og þar af leiðandi hriktir í byggðinni þegar fótum er kippt undan þeirri starfsemi,“ segir í ályktun sveitarstjórnar Kaldrananeshrepps.

Sauðfjárbúskapur er mikilvæg atvinnugrein í öllum dreifbýlissveitarfélögum landsins og hefur boðuð lækkun á verði til sauðfjárbænda gífurleg áhrif á afkomu heimila í flestum sveitarfélögum á landsbyggðinni

Nú, annað árið í röð standa sauðfjárbændur frammi fyrir verulegri tekjuskerðingu og á komandi hausti af þeirri stærðargráðu að ekkert mun standa eftir af tekjum búanna til greiðslu á launum, þegar kostnaður við framleiðsluna hefur verið greiddur. Laun bænda vegna búrekstrarins verða því engin.  Miklir fjárhagsörðugleikar blasa við, sérstaklega hjá skuldsettum bændum. Kemur tekjuskerðing augljóslega harðast niður á þeim sem nýlega hafa byrjað búskap, sem eru í flestum tilfellum yngstu bændurnir.

Sveitarstjórn Kaldrananeshrepps krefst þess að stjórnvöld, forystumenn bænda, sláturleyfishafar og aðrir hlutaðeigandi hætti samstundis „öllu karpi um hvað sé hverjum að kenna, og fari strax að vinna saman að raunhæfri lausn á þeim alvarlega vanda sem blasir við sauðfjárbændum, sveitarfélögum landsins og þjóðinni allri. Leita þarf lausna án tafar, en drepa ekki málinu á dreif með karpi um orsakir vandans.“

smari@bb.is

Vísitala neysluverðs miðuð við verðlag í ágúst 2017 hækkaði um 0,25% frá fyrra mánuði. Vísitala neysluverðs án húsnæðis hækkaði um 0,18% frá júlí 2017.

Flugfargjöld til útlanda lækkuðu um 12,6% (áhrif á vísitöluna -0,19%). Kostnaður vegna búsetu í eigin húsnæði (reiknuð húsaleiga) hækkar um 0,5% (0,11%).

Síðastliðna tólf mánuði hefur vísitala neysluverðs hækkað um 1,7% en vísitalan án húsnæðis hefur lækkað um 3,0%. Þetta kemur fram í frétt Hagstofu Íslands.

smari@bb.is

Ákveðið að loknu útboði að semja við Smá von ehf. um almenningssamgöngur milli byggðarlaga á sunnanverðum Vestfjörðum. Útboðið, sem var í samvinnu Vesturbyggðar, Tálknafjarðarhrepps, Arnarlax hf., Odda hf. og Héraðssambandsins Hrafnaflóka var tvíþætt. Annars vegar fól það í sér akstur á leiðinni Patreksfjörður-Tálknafjörður-Bíldudalur-Tálknafjörður-Patreksfjörður (leið I) og hins vegar á leiðinni Bíldudalur-Tálknafjörður-Patreksfjörður (leið II).

Þrjú tilboð bárust í leið I. Smá von ehf. bauð 20,3 milljónir kr á ári., Keran St. Ólason bauð 30 milljónir kr. og S&S ehf. bauð 36 milljónir kr. Kostnaðaráætlun hljóðaði upp á 17,3 milljónir kr.

Eitt tilboð barst í leið II, en það var frá Travel West. Tilboðið hljóðaði upp á 7,3 milljónir kr. á ári en kostnaðaráætlun var 2,9 milljónir kr. Tilboðinu var hafnað.

smari@bb.is

Dómsmálaráðuneytið mun auglýsa eftir nýjum dómstjóra við Héraðsdóm Vestfjarða um helgina. Eins og greint var frá í vikunni lætur Sigríður Elsa Kjartansdóttir af störfum um mánaðamótin og hefur þá störf við Héraðsdóm Vestfjarða. Dómstólaráð fer með yfirstjórn stjórnsýslu héraðsdómstólanna og Ólöf Finnsdóttir, framkvæmdastjóri dómstólaráðs, segir að þangað til nýr dómari verður skipaður við Héraðsdóm Vestfjarða muni fjórir héraðsdómarar muni skipta með sér verkum við dóminn þannig að ekki verði hætta á að réttarspjöll hljótist í millibilsástandinu.

smari@bb.is