Lax sem veiddist í Laugardalsá í Ísafjarðardjúpi í síðustu viku hefur öll einkenni eldisfisks. Þegar fiskurinn veiddist vaknaði strax grunur um að fiskurinn væri af eldisuppruna og var honum komið til sérfræðinga Hafrannsóknastofnunar. Guðni Guðbergsson, sviðstjóri ferskvatnslífríkissviðs Hafrannsóknastofnunar, segir að fiskurinn hafi verið skemmdir á uggum eins er þekkt með eldislaxa. „Hann hafði líka samgróninga í innyflum sem koma í kjölfar bólusetningar eldisseiða en slíkt sést ekki í villtum fiskum. Greining á hreistri getur verið erfið án þess að hafa samanburð af hreistri úr kvíum á svæðinu því ýmiskonar meðhöndlun getur haft áhrif á hreisturmynstur,“ segir Guðni.

Hann telur líklegast að fiskurinn hafi sloppið úr kví sumarið 2016 og verið vetur í sjó og haldið sig þar framan af sumri í ár. Ekki er búið að DNA-greina fiskinn en það verður gert innan tíðar.

„Af útliti að dæma hafði þessi fiskur öll einkenni eldislax en ekki er hægt að svo stöddu að segja til um hvar hann hefur verið alinn,“ segir Guðni.

smari@bb.is

„Áhrif­in eru mest næst eld­is­stöðvun­um þannig að all­ar ár lands­ins eru ekki í hættu, en við mun­um sjá eld­islaxa í laxveiðiám,“ sagði Sig­urður Guðjónsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar, á morgunfundi sjávarútvegsráðuneytisins um áhættumat Hafrannsóknastofnunar. Að hans mati eru stóru fréttirnar í áhættumatinu að áhrif laxeldis á villta stofna eru staðbundnari en áður var talið.

Í máli hans kom fram að tvær leiðir eru færar til að koma í veg fyrir erfðablöndun villtra laxastofna og eldisfisks. Annars vegar með því að koma í veg fyrir strok og hins vegar með því að hindra æxlun með því notkun á ófrjóum fiski. „Það dró veru­lega úr stroki með breytt­um reglu­gerðum varðandi búnað í Nor­egi,“ sagði Sig­urður og bætti við að útsetning stórseiða í stað smáseiða sem mótvægisaðgerð. Smærri seiði eru líklegri til að komast út eldiskvíum og stærri seiði eru ólíklegri til að lifa af nái þau að sleppa.

Hann spáir því að innan nokkurra ára verði komin ófjór lax í fiskeldi og þá er sá áhættuþáttur eldisins úr sögunni. Eftir sem áður verða til staðar vandamál tengd laxalús, sjúkdómum og uppsöfnun úrgangs.

smari@bb.is

Sveitarfélög á Vestfjörðum hafa í um áratug horft til Hvalárvirkjunar sem vendipunkt í raforkumálum í fjórðungnum. Með virkjuninni skapast forsenda fyrir hringtengingu raflína á Vestfjörðum með lagningu línu um Ísafjarðardjúp og orkuframleiðslu sem hefur möguleika á að anna allri eftirspurn á Vestfjörðum, án notkunar jarðefnaeldsneytis. Þetta kemur fram í umsögn skipulags- og mannvirkjanefndar Ísafjarðarbæjar um breytingar á aðalskipulagi Árneshrepps vegna áforma um byggingu Hvalárvirkjunar.

„Með virkjun Hvalár og hringtengingu verður því komin upp ný staða í raforkumálum á Vestfjörðum, með áður óþekktu raforkuöryggi og reiðuafli sem gefur færi á fjölbreyttum iðnaði sem krefst orku í litlu og meðalstóru magni,“ segir í umsögninni.

Nefndin gerir ekki athugasemdir við skipulagsbreytingarnar.

smari@bb.is

Meðan rigningin lemur allt utan á Austurlandi er veðrið aðgerðalítið og þurrt á Vestfjörðum, spámenn Veðurstofunnar spá norðlægri átt 5-13 m/s og hvassast á annesjum. Skýjað og yfirleitt þurrt en gæti rignt síðdegis. Hiti 6-11 stig.

Það er útlit fyrir áframhaldandi votviðri og vatnavöxtum á Suðausturlandi og Austfjörðum en rigningarnar á Austurlandi hafa valdið miklu tjóni og eru um 70 ferðalangar strandaglópar í fjöldahjálparstöðvum sem voru opnaðar í Hofgarði og Mánagarði. Þjóðvegurinn hefur verið tekinn sundur á nokkrum stöðum og brýr eru í hættu. Flætt hefur yfir tún og á vef RÚV kemur fram að óttast er að um 50 lömb hafi drukknað. Talsverðri úrkomu er spáð í fyrripartinn í dag og aukinni hættu á skriðuföllum.

smari@bb.is

Starfsmenn þjónustumiðstöðvar (áhaldahúss) Ísafjarðarbæjar hafa tekið í notkun nýjan og glæsilegan götusóp af gerðinni Bucher CityFant 6000. Kristján Andri Guðjónsson bæjarverkstjóri og Sveinn Sörensen tækjamaður tóku á móti sópnum sunnan heiða í gær og óku á honum vestur á firði. Nú eru tækjamenn þjónustumiðstöðvar að máta sig við sópinn og prufa nýju græjuna á planinu við áhaldahúsið, en í beinu framhaldi verður byrjað að nota hann á götum Ísafjarðarbæjar.
Með öllu kostar sópurinn tæplega 33 milljónir króna. Gamli sópurinn, sem hefur staðið fyrir sínu í áratugi, var orðinn ansi viðhaldsfrekur eins og gerist með aldrinum. Óvíst er hvort hann verður seldur eða hvort hann nýtt hlutverk. Þetta kemur fram á facebook síðu Ísafjarðarbæjar.

bryndis@bb.is

Uppf. 10:35. Samkvæmt upplýsingum frá Ísafjarðarbæ kostaði gripurinn 27 milljónir en ekki 33 milljónir.

Rótaryklúbbur Ísafjarðar boðar til opins fundar um fiskeldismál í kvöld á Hótel Ísafirði og hefst hann klukkan 20:00. Einar Kristinn Guðfinnsson formaður Landssambands fiskeldisstöðva er frummælandi fundarins.

bryndis@bb.is

Dæmi eru um að atvinnurekendur á landsbyggðinni missi starfsfólk vegna skorts á íbúðarhúsnæði. Lágt markaðsverð kemur í veg fyrir nýbyggingar. Á fundi Íbúðalánasjóðs á Akureyri í gær var rætt um slæmt ástand í húsnæðismálum á landsbyggðinni. Frá fundinum var greint á vef RÚV. Víða í hinum dreifðu byggðum hefur fólki fjölgað en sá hængur hefur verið á að nýtt húsnæði hefur ekki fylgt. Flestar nýbyggingar eru á höfuðborgarsvæðinu og hefur hlutdeild landsbyggðarinnar í nýju húsnæði dregist verulega saman eftir hrun.

„Það eru aukin atvinnutækifæri, ferðaþjónusta hefur aukist gríðarlega á síðustu árum og ekki síst úti á landsbyggðinni en á sama tíma sjá atvinnurekendur fram á að missa starfsfólk vegna þess að það er ekki til húsnæði og virðist ekkert vera í uppbyggingu,“ segir Sigrún Ásta Magnúsdóttir, sérfræðingur á húsnæðissviði Íbúðalánasjóðs.

smari@bb.is