Innanlandsflug sem almenningssamgöngur var yfirskrift málþings um innanlandsflug sem nokkur samtök sveitarfélaga, atvinnuþróunarfélög, Byggðastofnun, Austurbrú, samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið og fleiri aðilar stóðu að í dag.

Á málþinginu var fjallað um ýmsar hliðar innanlandsflugs út frá sjónarmiðum neytenda og kynnt var leið sem Skotar hafa farið til að greiða niður fargjöld eftir ákveðnum skilgreiningum og fjallað um hvort sú leið gæti komið að gagni hérlendis.

Jón Gunnarsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, setti málþingið og sagði í upphafi að sérstaða innanlandsflugs á Íslandi væri augljós, það væri okkar lestarkerfi. Hann sagði innanlandsflugið skipta verulegu máli í þjóðarbúskapnum, það væri hátækni atvinnugrein sem velti miklum fjárhæðum og skapaði störf um landið allt. Ráðherra fullvissaði fundarmenn að hann væri meðvitaður um þann félagslega og efnahagslega ávinning sem hagkvæmar flugsamgöngur hefðu í för með sér.

„Með því að tryggja greiðar og hagkvæmar flugsamgöngur fjárfesta stjórnvöld í mannauði og verðmætum um allt land. Góðar flugsamgöngur opna aðgang íbúa landsbyggðarinnar að heilbrigðisþjónustu, sérhæfðri þjónustu og afþreyingu sem einungis er í boði á höfuðborgarsvæðinu. Á sama hátt opna góðar flugsamgöngur leið fyrir ferðamanninn, hvort sem hann er innlendur eða erlendur, til að ferðast til áfangastaða innanlands,“ sagði ráðherra einnig.

Ráðherra hefur skipað starfshóp sem skila á tillögum um hvernig ná megi fram hagkvæmari rekstri á innanlandsflugi og skilvirkari rekstri flugvalla sem skili sér til neytenda í lægri flugfargjöldum. Formaður hópsins er Njáll Trausti Friðbertsson alþingismaður og með honum eru Jóna Árný Þórðardóttir, framkvæmdastjóri Austurbrúar, og Jón Karl Ólafsson frá Isavia. Hann sagði starfshópnum falið að fara yfir núverandi fyrirkomulag innanlandsflugsins, fara yfir hugmyndir að breyttu fyrirkomulagi, máta þær og meta hvaða leikreglur skili mestri hagkvæmni til neytenda.

Þá sagði ráðherra að hin svokallaða „skoska leið“ sem felur í sér að ríkissjóður taki þátt í farmiðaverði heimamanna með beinum hætti geti verið þess fallin að styrkja búsetu. Í lok ávarps síns minntist ráðherra á byggingu flugstöðvar á Reykjavíkurflugvelli sem hann sagði að væri nauðsyn burtséð frá því hver yrði framtíðarstaðsetning flugvallarins. Slíka byggingu mætti þá taka undir annað ef flugvöllur yrði lagður niður en á meðan yrði að bæta aðstöðu flugfarþega og starfsmanna sem væri óboðleg í dag.

Sanngjarnt verð myndi bæta lífskjör

Friðbjörg Matthíasdóttir, forseti bæjarstjórnar Vesturbyggðar, fjallaði um bættar flugsamgöngur og betri lífsgæði. Kallaði hún eftir breyttum skilyrðum, breyttu hugarfari og breyttri nálgun á innanlandsfluginu. Hún sagði flug á sanngjörnu verði fyrir íbúa myndu bæta lífskjör til muna svo og meiri tíðni ferða, að hægt væri að fljúga t.d. fram og til baka sama daginn í það minnsta einu sinni í viku. Hún sagði að flugsamgöngur væru lífæðin og algjörlega nauðsynlegur hlekkur í samgöngukerfinu.

Rachel Hunter, svæðisstjóri Hjaltlandseyja, ræddi um efnahagslegan og félagslegan ávinning skosku leiðarinnar. Í upphafi sagði hún Hjaltlandseyjar láglaunasvæði og lífskjör væru á ýmsan hátt erfið en efnahagur væri á uppleið og fólksfjölgun verið frá árinu 2001. Þá kom fram í máli hennar að í könnun meðal ungs fólks á svæðinu væri efst á óskalista þess að fá góð störf, aðgang að menntun og hagkvæmar samgöngur. Skoska leiðin á Hjaltlandseyjum gerði það kleift að veita 50% afslátt af ákveðnum flugleiðum, þ.e. milli eyjanna og borganna Glasgow, Edinborgar, Aberdeen, Inverness, Manchester og Bergen og væri þetta í samræmi við reglur Evrópusambandsins um styrki við jaðarbyggðir. Hún sagði farþegum hafa fjölgað eftir að styrkirnir komu til og að stór hluti ferþega hefði ferðast á annan hátt ef þeirra nyti ekki við en einnig hefðu flugfélög aukið sætaframboð.

smari@bb.is

21. tölublað Bæjarins besta mun læðast inn um lúgurnar í dag og á morgun og löngu sumarfríi er lokið. Fuglinn er magur en stefnan tekin á að fitna þegar líður að jólum. Blaðið mun koma vikulega í október, tvisvar í nóvember og tvisvar í desember. Við minnum á að það er alltaf pláss fyrir skemmtilegt efni og auglýsingar.

Nálgast má vefútgáfu blaðsins hér eða með því að klikka á myndina.

bryndis@bb.is

Pen­inga­stefnu­nefnd Seðla­banka Íslands hefur ákveðið að lækka vexti bank­ans um 0,25 pró­sentu­stig. Meg­in­vextir bank­ans, vextir á sjö daga bundnum inn­lánum sem oft eru nefndir stýri­vext­ir, verða því 4,25 pró­sent.

Í frétt á vef Seðla­bank­ans um ákvörðun nefnd­ar­innar seg­ir: „Horfur eru á minni hag­vexti í ár en í fyrra, m.a. vegna þess að hægt hefur á vexti ferða­þjón­ustu. Hag­vöxtur verður þó áfram tölu­vert mik­ill. Vís­bend­ingar eru um að farið sé að draga úr spennu í þjóð­ar­bú­skapn­um.

Verð­bólga hefur hjaðnað nokkuð síðustu tvo mán­uði og í sept­em­ber mæld­ist hún 1,4%. Mæli­kvarðar á und­ir­liggj­andi verð­bólgu eru enn lægri og hjaðn­andi. Gengi krón­unnar hefur lítið breyst frá síð­asta fundi nefnd­ar­inn­ar, eftir lækkun sl. sum­ar, og er 4,5% hærra en á sama tíma í fyrra. Mæli­kvarðar á verð­bólgu­vænt­ingar eru í nokkuð góðu sam­ræmi við verð­bólgu­mark­mið­ið. Geng­is­sveiflur und­an­far­inna mán­aða hafa haft til­tölu­lega lítil áhrif á verð­bólgu og skamm­vinn áhrif á verð­bólgu­vænt­ing­ar.

Verð­­bólga hefur verið undir 2,5 pró­­sent mark­miði Seðla­­banka Íslands í um 44 mán­uði sam­fleytt og bank­inn hefur því verið að lækka meg­in­vexti sína.

smari@bb.is

Árang­ur Íslend­inga í auk­inni verðmæta­sköp­un í sjáv­ar­út­vegi er sér­stak­lega mik­ill í til­viki okk­ar verðmæt­ustu teg­und­ar, þorsks­ins. Árið 2016 var út­flutn­ings­verðmæti landaðs þorskafla Íslend­inga 3,15 banda­ríkja­dal­ir á hvert kg, eða 4,6 sinn­um meira fyr­ir kílóið en árið 1981.

Þannig skilaði afli síðasta árs 2,6 sinn­um meiri verðmæt­um en 1981, þó afl­inn 2016 hafi ein­ung­is verið 57% af afla árs­ins 1981.

Fram­an­greind­ar töl­ur komu fram í máli Önnu Krist­ín­ar Daní­els­dótt­ur, sviðsstjóra rann­sókna og ný­sköp­un­ar hjá Matís, í er­indi sem hún hélt ný­verið á ráðherra­fundi um bestu nýt­ingu haf­tengdra tæki­færa, sem efnt var til í tengsl­um við heimsþing um mál­efni sjáv­ar­fangs í Hörpu í sept­em­ber. Greint er frá er­ind­inu á vef Matís.

Árið 2016 öfluðu Íslendingar 1 milljón 67 þúsund tonna, útfluttar sjávarafurðir námu 579 þúsund tonnum. Fyrir hvert útflutt kg af sjávarafurðum fengum við 2,5 sinnum meira árið 2016 en árið 2003, en það ár var tekin stefnumótandi ákvörðun um að auka verðmæti sjávarfangs með rannsóknum og þróun. Þá var ákveðið að huga fremur að verðmætum afurða en magni hráefna.

smari@bb.is

Guli hópur af 5 ára leikskóladeildinni Tanga kom færandi hendi til Ralf Trylla umhverfisfulltrúa Ísafjarðarbæjar í gærmorgun. Tilgangurinn með heimsókninni var að ræða við Ralf um sorpflokkun og þótti krökkunum tilvalið að nýta ferðina og týna upp það rusl sem þau myndu finna á leiðinni. Líklega hefur börnin ekki grunað að þau myndu fylla tvo poka á þessari 250 metra leið frá Austurvegi að Hafnarstræti, en sú var engu að síður raunin.

Við samborgarar gula hópsins á Tanga gætum lært ýmislegt af krökkunum og vanið okkur á að tína upp rusl sem við sjáum á förnum vegi.

smari@bb.is

Menntskælingar á Ísafirði og nemendur við Háskólasetur Vestfjarða nýttu Ísafjarðarlognið sem veðurguðirnir blessa okkur með í dag og efndu til kappróðurs á pollinum. Kappróðurinn er orðinn að árvissri hefð og gefur róðrakeppnum virtustu menntastofnana hins vestræna heims lítið eftir. Leikar fóru þannig að lið Háskólaseturs Vestfjarða sigraði, í öðru sæti urðu Rauðhetturnar og í því þriðja kvennalið starfsfólks MÍ. Góð þátttaka var í keppninni og stjórn Nemendafélags Menntaskólans bauð upp á pylsur á bryggjunni að róðri loknum.

smari@bb.is

Líkt og undanfarin 10 ár tileinkar Krabbameinsfélag Íslands októbermánuð baráttu gegn krabbameini hjá konum. Söfnunarfé Bleiku slaufunnar í ár rennur til Ráðgjafarþjónustu félagsins með það að markmiði að efla stuðning, fræðslu og ráðgjöf um allt land til einstaklinga sem greinast með krabbamein og aðstandenda þeirra. Slaufan er að þessu sinni hönnuð af Ásu Gunnlaugsdóttur gullsmið.

Krabbamein snertir líf flestra

Þriðji hver einstaklingur greinist með krabbamein einhvern tíma á lífsleiðinni og afar mikilvægt er að þeir og aðstandendur þeirra geti gengið að áreiðanlegri ráðgjöf og stuðningi í veikindunum og í kjölfar þeirra.

Í nýrri könnun Krabbameinsfélagsins meðal 1.500 einstaklinga á aldrinum 18-75 ára* kom fram að rúmlega helmingur átti náinn ættingja sem greinst hafði með krabbamein og enn fleiri þekktu einhvern persónulega. Þá höfðu fimm prósent sjálf greinst með sjúkdóminn.

Mun fleiri lifa en áður

Sífellt betur tekst að greina krabbamein tímanlega, ráða niðurlögum þeirra og halda sjúkdómunum í skefjum. Nú er svo komið að um 70% þeirra sem greinast með krabbamein eru á lífi fimm árum síðar. Í dag eru rúmlega 14.000 þúsund einstaklingar á lífi sem greinst hafa með krabbamein og þeim fer fjölgandi. Árið 1976 var talan hins vegar tæplega 2.300. Áætlað er að árið 2026 verði fjöldinn um 18.300. Þessi jákvæða þróun hefur í för með sér ört vaxandi þörf fyrir þjónustu og stuðning við þá sem hafa greinst og aðstandendur þeirra, bæði meðan á veikindum stendur og þegar þau eru yfirstaðin.

Í könnuninni kom meðal annars fram:

• 90% þeirra sem höfðu sjálfir greinst með krabbamein töldu stuðning vegna réttindamála ófullnægjandi en um 50% allra svarenda voru þeirrar skoðunar.
• 70% þeirra sem höfðu sjálfir greinst með krabbamein sögðu að stuðningi vegna sálrænna einkenna væri ekki nægjanlega sinnt og 80% svarenda var sama sinnis.
• 60% þeirra sem höfðu sjálfir greinst töldu stuðning við aðstandendur ófullnægjandi á meðan á meðferð stóð og 70% svarenda voru því sammála.

„Það er áfall að greinast með krabbamein, bæði fyrir þann sem greinist, en ekki síður fjölskyldu og aðstandendur. Veikindaferlið tekur oft mikið á, á margan og ólíkan hátt og verkefninu er ekki endilega lokið þó sjúkdómurinn hafi læknast. Við höfum ítrekað séð hversu mikilvægt það er að geta gengið að áreiðanlegum upplýsingum, stuðningi og faglegri aðstoð í slíkum aðstæðum. Þess vegna skiptir miklu máli að við eflum þennan hluta starfsemi okkar,“ segir Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélags Íslands.

Ráðgjafarþjónusta í 10 ár fólki að kostnaðarlausu

Hjá Ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélagsins er boðið upp á þjónustu fagaðila án endurgjalds. Hjúkrunarfræðingar, félagsráðgjöf og sálfræðiþjónusta er í boði alla virka daga  og boðið er upp á viðtöl og einstaklingsráðgjöf, símaráðgjöf, slökun, fyrirlestra auk starfsemi stuðningshópa félagsins.  Einnig er fjöldi námskeiða og fyrirlestra í boði sem mæta þörfum þeirra sem til Ráðgjafarþjónustunnar leita.

bryndis@bb.is