Í gær opnaði Snerpa ehf. formlega ljósleiðaraþjónustu í Dýrafirði og Önundarfirði. Þjónustan nær einungis til fárra notenda til að byrja með en verður byggð frekar upp á næstu árum. Í fyrsta áfanga eru grunnskólinn og leikskólinn á Þingeyri tengdir netinu auk samfélagsmiðstöðvarinnar Blábankans. Þá stendur þjónustan einnig til boða í dreifbýlinu innan við Þingeyri, í Hvammi og á Ketilseyri. Í Önundarfirði markast þjónustusvæðið frá Ytri-Veðrará út á Kaldeyri að meðtöldum Breiðadal. Þar með gefst jafnframt kostur á tengingu fyrir tvær nýjar virkjanir sem er verið að byggja á svæðinu. Nettenging virkjananna er ein af forsendum þess að mæla og stjórna rafmagnsframleiðslu í þeim enda eru þær fjarstýrðar.

Samstarfsaðilar Snerpu í þessum verkefnum eru tveir. Ísafjarðarbær fjármagnaði hluta framkvæmdanna með styrkfé gegn eignarhlut í kerfinu og forsendum um frekari uppbyggingu á næstu árum. Einnig gerði Snerpa sérstakan samning við Öryggisfjarskipti ohf. sem rekur m.a. dreifikerfi fyrir Tetra fjarskiptakerfið. Samningurinn við Öryggisfjarskipti felur í sér gagnkvæma samnýtingu á strengjum í Dýrafirði sem gerir Snerpu kleift að bjóða aðgang á sveitabæjum þar á sama verði og er í þéttbýli sem er jafnframt ein af forsendum samstarfssamnings við Ísafjarðarbæ. Þá mun Snerpa geta boðið verktökum og eftirlitsaðilum með byggingu Dýrafjarðarganga tengingu Dýrafjarðarmegin í vor en Snerpa selur þessum aðilum nú þegar þjónustu sína Arnarfjarðarmegin.

smari@bb.is

Það verður vestlæg átt á Vestfjörðum í dag, 3-8 m/s, en snýst í norðvestan 8-13 m/s í kvöld. Éljagangur verður einkum við ströndina og hiti nálæt frostmarki.

Áfram vestan- og norðvestanátt á landinu á morgun 5-13 m/s en nokkuð hvassara austanlands. Él eða snjókoma norðan til á morgun en mun hægari vindur suðvestanlands og áfram éljagangur. Hiti við frostmark við sjávarsíðuna en frost inn til landsins.

Hálka og snjóþekja er á Vestfjörðum. Snjóþekja og skafrenningur er á Þröskuldum og á Hálfdán. Dynjandisheiði er ófær.

smari@bb.is

Ríf­lega sex Íslend­ing­ar af hverj­um tíu ferðuðust til út­landa í sum­ar. Þetta kem­ur fram í þjóðar­púlsi Gallup. Hlut­fallið er 61% og hef­ur hækkað jöfn­um skref­um frá ár­inu 2010, en það sum­ar ferðaðist þriðji hver Íslend­ing­ur til út­landa. Hlutfallslega fleiri konur en karlar ferðuðust til útlanda í sumar, og fleiri meðal fólks yngra en 30 ára en þeirra sem eru eldri. Íbúar höfuðborgarsvæðisins ferðuðust frekar til útlanda í sumar en íbúar landsbyggðarinnar, og fólk með háskólapróf frekar en þeir sem hafa minni menntun að baki. Loks er fólk líklegra til að hafa ferðast til útlanda í sumar eftir því sem það hefur hærri fjölskyldutekjur.

Einnig var spurt um ferðalög innanlands. Hlut­falls­lega flest­ir þeirra sem ferðuðust inn­an­lands myndu kjósa Fram­sókn­ar­flokk­inn, ef kosið yrði nú, eða 83%, en fæst­ir Sjálf­stæðis­flokk­inn, eða 61%.

smari@bb.is

Á þessum degi fyrir 210 árum fæddist Jónas Hallgrímsson að Hrauni í Öxnadal. Jónas er eitt höfuðskálda íslenskrar tungu og því er einkar vel við hæfi að halda upp á dag íslenskrar tungu á fæðingardegi stórskáldsins. Dagur íslenskrar tungur var fyrst haldinn hátíðlegur árið 1996. Fjölmargir aðilar lögðu hönd á plóg og efndu til viðburða af þessu tilefni. Má þar nefna fjölmiðla, skóla, stofnanir og félög. Mennta- og menningarmálaráðuneytið hélt hátíðarsamkomu og veitti þar í fyrsta sinn Verðlaun Jónasar Hallgrímssonar og sérstakar viðurkenningar fyrir störf í þágu íslenskunnar. Dagur íslenskrar tungu hefur verið haldinn hátíðlegur með svipuðu sniði og sífellt fleiri aðilar taka virkan þátt í honum með ýmsu móti.

Í ár eru nemendur og kennarar hvattir til að vinna saman að gerð örmyndbanda þar sem leitað verði svara við tveimur spurningum: Af hverju er íslenskan mikilvæg fyrir þig? og Af hverju ert þú mikilvæg/-ur fyrir íslenskuna? Myndböndin mega ekki vera lengri en ein mínúta og hugmyndin er að skólarnir birti þau í kjölfarið á vefsíðum sínum og á samfélagsmiðlum. Valin myndbönd verða kynnt á Facebook síðu dags íslenskrar tungu. Merkja skal myndböndin með myllumerkinu #daguríslenskrartungu en þeim má einnig deila á vegg dags íslenskrar tungu á Facebook. Myndbandaherferðin er samstarfsverkefni Borgarbókasafnsins, Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum og Vigdísarstofnunar.

Mennta- og menningarmálaráðuneytið hefur falið Stofnun Árna Magnússonar íslenskum fræðum að annast ýmsa verkþætti í tengslum við viðburði á degi íslenskrar tungu 2017.

Mennta- og menningarmálaráðuneytið sendi öllum skólum og undirstofnunum ráðuneytisins bréf með hvatningu um að nota 16. nóvember, eða dagana þar í kring, til að hafa íslenskuna alveg sérstaklega í öndvegi, meðal annars með því að taka þátt í gerð örmyndbanda.

smari@bb.is

Bæjarráð Vesturbyggðar hefur samþykkt beiðni frá Stígamótum og Samtökum um kvennaathvarf um rekstarstyrk. Stígamót og Kvennaathvarfið fá 10 þúsund króna rekstarstyrk hvert fyrir sig. Stígamót eru grasrótarsamtök sem berjast gegn kynferðisofbeldi og veita aðstoð fyrir fólk sem hefur verið beitt kynferðisofbeldi.

Hlutverk Kvennaathvarfsins er að reka athvarf fyrir konur og börn þeirra þegar dvöl í heimahúsum er þeim óbærileg vegna ofbeldis, fyrir konur sem hefur verið nauðgað og fyrir kvenkyns þolendur mansals. Jafnframt sinnir athvarfið viðtalsþjónustu við konur sem búa eða hafa búið við ofbeldi, rekur símaþjónustu sem er opin allan sólarhringinn og býður upp á sjálfshjálparhópa.

smari@bb.is

Skipulagsstofnun hafnaði nýju deiluskipulagi á Torfnesi á Ísafirði. Ísafjarðarbær hafði auglýst deiluskipulag á Torfnesi þar sem gert er ráð fyrir knattspyrnuhúsi. Sigurður Jón Hreinsson, formaður skipulags- og mannvirkjanefndar, segir að Skipulagsstofnun hafi ekki getað samþykkt deiliskipulagið á þeim forsendum að ekki væri heimild fyrir svona stóru húsi í aðalskipulagi Ísafjarðarbæjar. Skipulags- mannvirkjanefnd hefur lagt til við bæjarstjórn að gerð verði óveruleg breyting á aðalskipulagi sem heimili knattspyrnuhús á Torfnesi. Sigurður gerir ráð fyrir að skipulag Torfnessins verði fullbúið fyrir vorið. „Bygging knattspyrnuhúss er ekkert komin á framkvæmdastig svo þetta tefur málið ekkert. Mín skoðun er reyndar að það eigi eftir að klára umræðuna um húsið og hvort það fari best á því við vallarhúsið eða hvort við getum nýtt svæðið með betri hætti með annarri staðsetningu,“ segir Sigurður.

Aðalskipulag Ísafjarðarbæjar er til 2020 og Sigurður segir það verkefni bæjarstjórnar á næsta kjörtímabili að vinna nýtt aðalskipulag frá grunni.

smari@bb.is

Stjórnunaraðferðir verða til umfjöllunar í Vísindaporti á föstudag í Háskólasetri Vestfjarða. Sigurborg Kr. Hannesdóttir ráðgjafi flytur fyrirlestur um það hvernig hægt er að virkja fleiri við ákvarðanatökur. Stjórnunaraðferðir eru stöðugt að þróast og breytast og sífellt fleiri stjórnendur leggja áherslu á að vinna með samstarfsfólki og viðskiptavinum/þjónustuþegum í tengslum við stefnumótun og ákvarðanir. Almenningur kallar líka eftir slíkum breyttum vinnubrögðum af hálfu fyrirtækja, stofnana, sveitarfélaga og ríkisstjórnar.

Í erindinu verður sagt frá því fagi sem kallast „þátttaka almennings“, hvaða skilyrði þurfa að vera til staðar til að hún skili árangri og virki bæði fyrir stjórnendur og þau sem taka þátt í samtalinu. Einnig er fjallað um samtalið sjálft, þar sem horfið er frá hefðbundnum fundum þar sem stíga þarf í pontu og til aðferða sem bjóða upp á breiðari þátttöku. Loks verður sjónum beint að leiðtogunum, hugrekki og valdeflingu.

Sigurborg Kr. Hannesdóttir er fædd og uppalin í Stykkishólmi. Í 17 ár hefur hún sérhæft sig í samráðsaðferðum og valdeflandi fundaformum og starfar sem ráðgjafi á því sviði. Sigurborg hefur meistaragráðu í þróun og skipulagningu ferðamála frá Surreyháskóla í Bretlandi en hafði áður lokið BA prófi í félagsfræði og félagsráðgjöf frá Háskóla Íslands. Jafnframt hefur hún kennararéttindi í jóga og 5Rytma dansi og hefur nokkuð fengist við sagnalist. Sem ráðgjafi hefur hún m.a. stýrt íbúaþingum í sveitarfélögum víða um land, hefur sjálf setið í sveitarstjórn og haldið námskeið og sinnt verkefnisstjórnun. Sigurborg býr í Grundarfirði og rekur eigið ráðgjafarfyrirtæki, ILDI.

smari@bb.is

Á laugardaginn er komið að árlegum stórviðburði í ísfirsku menningarlífi. Bókmenntavakan Opin bók hefur verið haldin í Edinborgarhúsinu í fjölda ára en þangað koma rithöfundar sem eru að setja sig í gírinn fyrir jólabókaflóðið og lesa úr verkum sínum. Dagskráin hefst kl. 16 og að vanda verður boðið upp á kaffi og smákökur undir lestrinum.

Þeir höfundar sem koma fram að þessu sinni eru:

Vilborg Davíðsdóttir, sem les úr bókinni Blóðug jörð sem er þriðja bók hennar um landnámskonuna Auði djúpúðgu.

Adolf Smári Unnarsson sem les úr fyrstu skáldsögu sinni, Um lífsspeki Abba og Tolteka (eða líf mitt sem Olof Palme).

Kristín Eiríksdóttir sem upp úr bókinni Elín, ýmislegt, en bókin kemur út á allra næstu dögum .

Ómar Valgeir Jónsson les upp úr sögunni Vitavörðurinn sem fjallar um atburði á Galtavita.

Þórarinn Leifsson les upp úr bókinni Kaldakol.

———————————————–

Um lífsspeki Abba og Tolteka (eða líf mitt sem Olof Palme) er fyrsta skáldsaga hins 24 ára gamla höfundar, Adolfs Smára, sem er orðheppinn og naskur.

Hér er sagt frá Reykjavík dagsins í dag og tímalausum vangaveltum um lífið og tilveruna. „Það var einhvers staðar nálægt Núðluskálinni, á meðan hún talaði um ómstríð tónbil Jóns Leifs, að ég tók eftir litlu kúlunni á nefi hennar, hún var með Baskanef. Hugsunin hvarf þó jafnfljótt og hún fæddist þegar ég tók eftir tönnum hennar en þær voru alveg hræðilega skakkar, það var einsog hver þeirra ætti sér sjálfstætt líf, líkt og þær væru algerlega ósammála um hvaða stefnu ætti að taka. Ég hafði aldrei áður séð svona heillandi tanngarð, svona fallega óskipulagðan, svona útumallt.“

———————————————–

Blóðug jörð eftir Vilborgu Davíðsdóttur

Vilborg Davíðsdóttir lýkur hér þríleiknum um konuna sem á engan sinn líka í landnámssögu Íslands með sjálfstæðri sögu um siglinguna yfir hafið. Fyrri bækurnar tvær, Auður og Vígroði, hlutu fádæmagóðar viðtökur lesenda og gagnrýnenda og var sú fyrri tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna.

Árið er 883. Veldi norrænna manna á Bretlandseyjum riðar til falls eftir dauða Ólafs hvíta Dyflinnarkonungs og Þorsteinn rauður berst við að halda velli á Katanesi þar sem innfæddir gerast æ herskárri. Lífið er hverfult og enginn veit Urðar hug. Á augabragði stendur Auður Ketilsdóttir ein uppi, umkringd óvinum, ábyrg fyrir lífi ungra sonarbarna. Stefnan er tekin til eylandsins á enda veraldar þar sem ár og vötn eru sögð iða af fiski, jökulhettur ber við himin og sjálf jörðin spýr eldi. Á suðurströnd Íslands hafa þrælar gert uppreisn og goldið grimmilega fyrir. Nýja landið er vígt blóði. Einn kemst lífs úr þeim hildarleik: maður sem á harma að hefna á ætt Dyflinnarkonungs.

———————————————–

Kaldakol eftir Þórarinn Leifsson

Katla Rán sinnir metnaðarlausu starfi á auglýsingastofu þegar gamall félagi hringir og býður henni vinnu fyrir svimandi laun. Fyrir dyrum stendur stærsta Íslandskynning allra tíma á Tempelhof-flugvelli í Berlín. Nokkrum dögum síðar búa almannavarnir sig undir að rýma landið. Kaldakol er gráglettinn frásögn af örlögum smáþjóðar á hjara veraldar. Þórarinn Leifsson er þekktur fyrir hugmyndaríkar bækur sem komið hafa út á

ýmsum tungumálum en einnig húmoríska pistla úr Stundinni sem varpa oftar en ekki skörpu ljósi á land og þjóð.

———————————————–

Elín, ýmislegt eftir Kristínu Eiríksdóttur

Elín býr til leikmuni og gervi fyrir kvikmyndir og leikhús og þó hún sé komin yfir sjötugt lifir hún enn fyrir vinnuna. Hún býr ein og veit ekki af fortíðinni sem leynist í kössum úti í bæ. Dag einn birtast þeir á stofugólfinu hennar. Þegar Elín fer að vinna við sýningu á nýju leikriti eftir unga vonarstjörnu, Ellen Álfsdóttur, vitjar fortíðin hennar á ný. Leiðir þeirra tveggja hafa áður legið saman við hræðilegar kringumstæður, þó að önnur muni ekki eftir því og hin sé í þann veginn að gleyma því. Elín, ýmislegt er margslungin og listavel ofin saga um mæður og dætur, ofbeldi og áföll, vald og gleymsku. Kristín Eiríksdóttir hefur áður sýnt, í Doris deyr og Hvítfeld, hversu slyng hún er að flétta magnaðar sögur sem grípa lesandann föstum tökum og sitja lengi í honum eftir lesturinn.

Kristín Eiríksdóttir er fædd í Reykjavík árið 1981. Hún lauk B.A. prófi frá myndlistardeild Listaháskóla Íslands árið 2005. Fyrsta ljóðabók Kristínar, Kjötbærinn, kom út árið 2004. Áður höfðu ljóð hennar birst í tímaritum og dagblöðum. Á eftir fylgdu svo ljóðabækurnar Húðlit Auðnin árið 2006 og Annarskonar sæla árið 2008. Árið 2010 kom út smásagnasafnið Doris deyr og haustið 2012 sendi hún frá sér sína fyrstu skáldsögu, Hvítfeld – fjölskyldusaga. Hún hefur einnig skrifað tvö leikrit: Karma fyrir fugla ásamt Kari Ósk Grétudóttur ( 2013) og Skríddu (2013). Auk þess að sinna ritstörfum og þýðingum hefur Kristín tekið þátt í samsýningum og sett upp gjörninga í samstarfi við Ingibjörgu Magnadóttur, bæði hér heima og erlendis. Sögur hennar og ljóð hafa verið þýdd yfir á dönsku, þýsku og ensku.

———————————————–

Vitavörðurinn eftir Valgeir Ómar Jónsson

Laust eftir miðnætti aðfaranótt 9. júní 1941 stóðu fjórir alvopnaðir breskir hermenn við vitavarðarhúsið á Galtarvita. Erindi þeirra var að handtaka vitavörðinn Þorberg Þorbergsson og flytja í fangelsi í Bretlandi. Áður en þeir gætu haldið frá landi með stríðsfangann varð hann sjálfur að gera við bát hermannanna sem brotnað hafði í fjörunni. Sök vitavarðarins var að hafa skotið skjólshúsi yfir þýskan flóttamann. Ferðin til Bretlands var fyrsta utanför Þorbergs og honum minnisstæð. Í bókinni rekur Valgeir Ómar Jónsson sonarsonur Þorbergs sögu afa síns og samferðamanna hans og framvindu þessa sérstæða máls. Vitavörðurinn er lifandi og raunsönn frásögn af árekstrum íslenskrar gestrisni við Breska heimsveldið.

smari@bb.is

Fiskafli ís­lenskra skipa í októ­ber var 114.258 tonn, eða 40 prósent meiri afli en í októ­ber 2016. Aukn­ing­in er að mestu til­kom­in vegna meiri síld­arafla en alls veidd­ust tæp 59 þúsund tonn af síld sam­an­borið við rúm 32 þúsund tonn í októ­ber 2016.

Þetta kem­ur fram í frétt á vef Hagstofunnar. Þar kemur fram að botn­fiskafl­inn hafi verið rúm 42 þúsund tonn og auk­ist um 5 prósent, sem megi að mestu rekja til meiri karfa­afla. Afli flat­fisk­teg­unda var 1.816 tonn sem er 12 prósent meiri en í októ­ber 2016.

Skel- og krabba­dýra­afli var þá 1.153 tonn sam­an­borið við 716 tonn í fyrra. Heild­arafli á 12 mánaða tíma­bili frá nóv­em­ber 2016 til októ­ber 2017 var tæp 1.166 þúsund tonn sem er 8 prósent aukn­ing miðað við sama tíma­bil ári fyrr.

Verðmæti afla í októ­ber metið á föstu verðlagi var 16,5 prósent meira en í októ­ber 2016.

smari@bb.is