Af­nám virðis­auka­skatts af áskrift­um prent-, ljósvaka- og net­miðla get­ur orðið mik­il­vægt skref í átt að því að styrkja rekst­ur sjálf­stæðra fjöl­miðla. Og um leið leiðrétta, þó ekki sé nema að litlu leyti, stöðuna gagn­vart Rík­is­út­varp­inu.

Þetta skrif­ar Óli Björn Kára­son, þingmaður Sjálf­stæðis­flokks­ins og formaður efna­hags- og viðskipta­nefnd­ar, í grein sinni í Morg­un­blaðinu í dag. Enn­frem­ur skrif­ar Óli Björn að af­nám virðis­auka­skatts­ins væri yf­ir­lýs­ing um nauðsyn þess að leiðrétta sam­keppn­is­stöðu á fjöl­miðlamarkaði og gera hana ör­lítið sann­gjarn­ari og heil­brigðari.

Íslendingar eru frægir fyrir að skjóta upp heil ósköp af flugeldum á nýársnótt. Til að mynda keypti hver Íslendingur 1,8 kg af flugeldum árið 2015 samanborið við 1 kg hjá Dönum. Umhverfisstofnun minn á áramótin síðustu þegar slíkt magn af svifryki safnaðist upp yfir Reykjavík að erfitt var orðið að sjá litadýrðina. Um nóttina var úrkomulaust og veðurstilla sem leiddi til þess að allt svifrykið sem myndaðist við sprengingarnar náði að svífa lengi um andrúmsloftið. Þetta leiddi til þess að hálftímastyrkur efnisins náði upp í tæp 2500 µg/m3 rétt eftir miðnætti en til viðmiðunar þá var hæsta hálftímagildi vikuna áður um 170 µg/m3. Í kjölfarið mátti sjá þann 1. janúar 2017 að sólarhringsstyrkur svifryks var um 160 µg/m3 en heilsuverndarmörkin eru 50 µg/m3. Svifryksstyrkur þennan sólarhring var því rúmlega þrefalt leyfilegt sólarhringsgildi fyrir efnið og til viðbótar má nefna að sólarhringsmeðaltal svifryks yfir hvert ár er yfirleitt undir 20µg/m3 á höfuðborgarsvæðinu.

Auk neikvæðra áhrifa svifryks á menn og dýr, geta verið margskonar önnur efni í flugeldum. Þar má nefna þungmálma á borð við blý, kopar og sink.

Umhverfisstofnun hvetur landsmenn til að njóta áramótanna og leyfa sér að skjóta aðeins upp en minnir á að gæði eru betri en magn. „Vöndum valið á flugeldum, kaupum færri og njótum betur,“ segir í tilkynningu.

Samkvæmt gildandi lögum nr. 90/2003, um tekjuskatt, skal í upphafi árs hækka persónuafslátt hvers einstaklings í samræmi við hækkun á vísitölu neysluverðs næstliðna tólf mánuði.

Á grundvelli þess verður persónuafsláttur 646.739 kr. fyrir árið 2018, eða 53.895 á mánuði. Persónuafsláttur einstaklinga hækkar um 11.859 kr. milli áranna 2017 og 2018, eða um 988 kr. á mánuði og nemur hækkunin 1,9%.

Skattleysismörk tekjuskatts og útsvars verða samkvæmt því 151.978 kr. á mánuði að teknu tilliti til 4% lögbundinnar iðgjaldsgreiðslu launþega í lífeyrissjóð, samanborið við 149.192 kr. á mánuði árið 2017. Hækkun skattleysismarka milli ára nemur 1,9%.

Þegar tekjur ná skattleysismörkum byrjar launþegi að greiða útsvar til sveitarfélags síns. Hann byrjar hins vegar ekki að greiða tekjuskatt til ríkisins fyrr en tekjur ná 249.514 kr. á mánuði árið 2018, samanborið við 244.940 kr. á mánuði árið 2017.

Tekjuskattur og útsvar í staðgreiðslu

Þrepamörk tekjuskatts uppreiknast samkvæmt lögum í upphafi ársins í réttu hlutfalli við hækkun á launavísitölu á undangengnu tólf mánaða tímabili (nóv. til nóv.) Launavísitala nóvembermánaðar liggur nú fyrir og er hækkun hennar á tólf mánaða tímabili 7,1%. Þrepamörk tekjuskatts verða samkvæmt því við 10.724.553 kr. árstekjur (893.713 kr. á mánuði) fyrir árið 2018.

Tekjuskattsprósentur eru óbreyttar frá fyrra ári, 22,50% í neðra þrepi, og 31,8% í efra þrepi.
Útsvar til sveitarfélaga er líkt og tekjuskattur innheimt í staðgreiðslu og er það mishátt eftir sveitarfélögum. Þau geta samkvæmt lögum um tekjustofna sveitarfélaga ákveðið útsvar á bilinu 12,44% til 14,52%. Af 74 sveitarfélögum leggja 56 á hámarksútsvar.

Tryggingagjald er óbreytt milli ára.

bryndis@bb.is

Í gærmorgun voru björgunarsveitir á norðanverðum Vestfjörðum kallaðar út til leitar að fullorðinni konu sem virðist hafa farið fótgangandi af dvalarstað sínum í Bolungarvík í nótt eða snemma í morgun.

Um hádegisbil fann björgunarsveitarfólk konuna við höfnina í Bolungarvík. Hún reyndist látin.

Andlát konunnar er ekki talið hafa borið að með saknæmum hætti en ekki er hægt að greina frá nafni hennar en fjölskyldu og nánustu ættmennum er kunnugt um andlátið.

bryndis@bb.is

Íslenska hátæknifyrirtækið Skaginn 3X og færeyska útgerðafélagið Varðin Pelagic hafa undirritað samning um vinnslubúnað fyrir nýja uppsjávarvinnslu færeyska fyrirtækisins. Vinnslan verður staðsett á Suðurey en um er að ræða þá stærstu sinnar tegundar í heiminum. Nýja vinnslan mun hafa afkastagetu fyrir allt að 1.300 tonn af pakkaðri vöru á sólarhring með möguleika til stækkunar allt að 1.700 tonnum á sólarhring.

Auk Skagans 3X koma fyrirtækin Frost og Rafeyri á Akureyri að verkinu ásamt fleiri íslenskum fyrirtækjum.

Skaginn 3X hafði áður sett upp heildarvinnslu fyrir Varðin Pelagic árið 2012, sem á sínum tíma var stærsta og fullkomnasta uppsjávarvinnsla í heiminum. Húsnæðið sem hýsti vinnsluna brann í júní síðastliðinn og síðan hefur Varðin Pelagic farið út í mikinn og nákvæman samanburð á lausnum til að geta byggt upp að nýju. „Það var skylda okkar að skoða alla kosti sem voru í boði og einnig að hlusta á kröfur viðskiptavina okkar og aftur höfum við komist að þeirri niðurstöðu að lausnin frá Skaganum 3X sé sú framúrskarandi lausn sem mætir okkar kröfum best“ segir Bogi Jacobsen, forstjóri Varðin Pelagic.

“Þetta er stærsti samningur í sögu fyrirtækisins og að mér vitandi, stærsti samningur sem íslenskt tæknifyrirtæki hefur gert“ segir Ingólfur Árnason, framkvæmdarstjóri Skagans 3X og bætir við „Það er mikil viðurkenning í því fólgin að Varðin hafi aftur valið okkur og er sönnun þess að okkar lausn er í senn áreiðanleg og framsækin“ segir Ingólfur.

Skaginn 3X hefur undanfarið gert fjölda samninga um nýjar lausnir í uppsjávariðnaði og má þar helst nefna uppsetningu á nýrri verksmiðju fyrir Eskju á Eskifirði, samning við France Pélagique um nýja kynslóð sjálfvirkrar vinnslu fyrir skip að auki samningsins við Varðin Pelagic. Allar þessar lausnir eru stór skref í framþróun á sjálfvirknivæðingu og bættum gæðum afurða. Vinnslan nýja er byltingarkennd heildarlausn fyrir uppsjávariðnaðinn þar sem sérstök áhersla er lögð á umhverfisvernd, skilvirkni og afurðagæði. “Fjölbreyttir möguleikar í framleiðslu og pökkun eru mikilvægir til að fullnýta auðlindir hafsins og til að mæta auknum kröfum markaðarins” segir Ingólfur.

Samstæða Ísafjarðarbæjar, A og B hluti bæjarsjóðs, skilar 36 milljóna króna afgangi á næsta ári samkvæmt fjárhagsáætlun sem hefur verið samþykkt í bæjarstjórn. Er það sambærileg afkoma og var gert ráð fyrir í fjárhagsáætlun þessa árs en umtalsvert lakara en 225 milljóna króna afgangur sem varð af rekstrinum árið 2016. Sé horft á rekstur A hluta, sem er sá hluti rekstursins sem er rekinn fyrir skattfé, skilar hann 46 milljóna króna tapi á næsta ári en jákvæð niðurstaða B hluta bæjarsjóðs, sem eru stofnanir eins og Ísafjarðarhöfn sem eru reknar fyrir eigin tekjur, hífir afkomuna upp.

Gert er ráð fyrir að útsvarsstofn hækki um 8% milli áranna 2017 og 2018. Útsvarsgreiðslur fyrir árið 2018 eru áætlaðar 2.064 milljónir kr. samanborið við 1.941 milljónir kr. í áætlun 2017.

Í áætlun 2017 var gert ráð fyrir að íbúum Ísafjarðarbæjar myndi fjölga um 1% og yrðu 3.650 í árslok 2017. Í byrjun desember hafði íbúum fjölgað um 2,9% frá árslokum 2016. Í fjárhagsáætlun 2018 er enn gert ráð fyrir að íbúum muni fjölga um 1% á árinu 2018 frá deginum í dag og verði 3.751 í lok árs.

Það er vertíðarstemmning í fiskbúð Sjávarfangs á Ísafirði nú fyrir jólin og að vanda er hin rammvestfirska skata í burðarhlutverki í búðinni. Kári Þór Jóhannsson fiskali segir að skötuárgangurinn í ár sé fyrirtak. „Ég fékk mjög fallega skötu í kæsingu fyrir þessi jólin. Hún kemur eiginlega öll af línubátunum í Bolungarvík,“ segir Kári. Hann ætlar að bregða út af vananum og hafa opið á morgun laugardag. „Ég er nú ekki vanur að hafa opið á laugardögum en maður verður að hafa eitthvað opið á Þorláksmessu fyrir fólk sem er að renna í bæinn. Ég er bæði með skötu sem er tilbúin í pottinn og skötustöppu sem það vilja, en eldra fólkið er mjög hrifið af því að geta keypt stöppuna tilbúna,“ segir Kári.

Kæsing er gömul aðferð við verkun matvæla þar sem maturinn er látinn gerjast og byrja að rotna. Á meðal þeirra matvæla sem algengast er að kæsa hér á landi er hákarl og skata en einnig þekkist að kæsa egg og eitthvað af fuglakjöti er líka kæst.

Kæstur matur ber með sér sterka lykt sem stafar af niðurbroti efna í matnum. Mörgum finnst lyktin ógeðfelld. Skata, rétt eins og hákarl, er brjóskfiskur. Í holdi brjóskfiska er hár styrkur af þvagefni. Við kæsingu umbreytist þvagefnið í ammoníak sem öðru fremur valda bæði stækjulyktinni og bragðinu.