Sjótækni hefur sótt um aðstöðu á Sandinum í Bolungavík. Vill fyrirtækið fá afnot af svæðinu meðan önnur starfsemi er ekki á svæðinu og byggingar ekki áætlaðar. Svæðið er mikið útivistasvæði bæjarbúa, og segir í erindi Sjótækni að ósk þess sé að halda því þannig. „Með því að Sjótækni taki það til sín og fái að hafa starfsemi, hyggst Sjótækni einnig ganga vel frá þeim verkefnum sem það vinnur að hverju sinni“ segir í erindinu.

Fram kemur að Sjótækni væri tilbúið að gera betra aðgengi fyrir bæjarbúa með því að setja bekki til að tylla sér á og horfa út á haf á svæðinu.

Jón Páll Hreinsson, bæjarstjóri segir bæjarráð jákvætt fyrir þessari starfsemi og það vilji gjarnan vinna með fyrirtækinu að þessari þjónustu og stuðningi við fiskeldið á Vestfjörðum.

„En eins og með margt í lífinu, þá er landnæði takmörkuð gæði og það þarf að skoða vandlega að þessi starfsemi fari saman með aðra hagsmuni á svæðinu. Þetta svæði er deiliskipulagt og það er talsverður áhugi á lóðum fyrir iðnað í Bolungarvík. Svo er Sandurinn útivistarparadís og mikið nýttur sem slíkur meðal íbúa. Svo er næsta nágrenni griðarstaður ýmissa fuglategunda og svo mætti áfram telja.

En ég veit að Sjótækni er meðvitað um þessa stöðu og ég  upplifi mikill vilja hjá fyrirtækinu að vinna með hagsmunaaðilum þannig að hægt sé að vinna þetta í sátt við alla hagsmunaaðila.“

Landssamband veiðifélaga krafðist þess í byrjun árs að lögreglustjórinn á Vestfjörðum afhenti sambandinu, sem telur sig aðila málsins, öll gögn rannsóknar embættisins á slysasleppingu í Patreksfirði í ágúst 2023 úr kví Arctic Fish. Lögreglustjórinn hafnaði kröfunni og var sú ákvörðun kærð til Ríkissaksóknaraembættisins.

Niðurstaða Ríkissaksóknara var að ekki væri unnt að líta svo á að félagið hafi stöðu brotaþola skv. lögum um meðferð sakamála og eigi því ekki rétt á afhendingu gagnanna á þeim grundvelli. En brotaþoli er skv. þeim lögum sá sem hefur orðið fyrir misgjörð vegna afbrots. Var þar með ákvörðun lögreglustjórans á Vestfjörðum um að synja um aðgang að gögnunum staðfest.

Landssambandið visaði einnig til þess að það væri aðili máls þar sem það gætti hagsmuna allra veiðifélaga á landinu. Ríkissaksóknari segir um það atriði að ekki hafi verið sýnt fram á að félagið hafi slíkra lögvarinna hagsmuna að gæta að það eigi rétt á að fá aðgang að gögnunum.

Niðurstaða rannsóknarinnar var að verklagsreglur voru fyrir hendi og að svæðisstjóri var ábyrgur fyrir þeim reglum sem ekki var farið eftir. Fram kom í rannsókninni að starfsmönnum Arctic Fish var kunnugt um verklagsreglurnar, haldnir voru árlegir gæðafundir með öllum starfsmönnum þar sem farið var yfir bæði verklag og viðbragð með ýmsum uppákomum.

Telur Ríkissaksóknari að stjórnendur, framkvæmdastjóri og stjórn Arctic Fish hafi aðhafst til að tryggja að unnið væri eftir verklagsreglum. Staðfesti Ríkissaksóknari því ákvörðun lögreglustjórans á Vestfjörðum um að fella málið niður, en rannsóknin snerist um ábyrgð stjórnenda á slysasleppingunni.

í Morg­un­blaðinu 10. apríl sl. var viðtal við Björn Hembre, forstjóra Arnarlax, þar sem hann m.a. kallar eftir því að sveit­ar­fé­lagið geri þjón­ustu­samning við fyrir­tækið um greiðslu hafn­ar­gjalda. Af því tilefni vill Vest­ur­byggð árétta nokkur atriði.

Vesturbyggð hefur ekki hafnað því að gerður verði samningur við Arnarlax líkt og kom fram í viðtalinu. Haldnir hafa verið margir fundir þar sem reynt hefur verið að ná samningi en án árangurs. Horfa verður til þess að hafnalögin veita höfnum heimild til þess að að gera langtímasamninga við notendur. Vesturbyggð telur forsendur slíks samnings að Arnarlax geri grein fyrir framtíðar­áform­um sínum á svæðinu. Fyrir sveitarfélagið er mikilvægt að fá skýra mynd af framtíðarsýn og áætlun­um Arnarlax svo hægt sé að tryggja að samningur samræmist og styðji við langtíma uppbyggingu svæðisins og hagsmuni samfélagsins.

Í viðtalinu er vísað til samnings sem annað sjókvíaeldisfyrirtæki hefur gert við annað sveitarfélag á Vestfjörðum. Rétt er að benda á að sjókvíaeldisfiski er landað í þremur höfnum á Íslandi í dag að jafnaði, tveimur á Vestfjörðum og einni á Austurlandi. Vesturbyggð telur að samningar við eldisfyrirtæki þurfi að taka mið af aðstæðum og þörfum viðkomandi samningsaðila, annars vegar þörfum og umfangi viðkomandi sjókvíaleldis og hins vegar þörfum hafnarinnar fyrir tekjur til að standa undir nauðsynlegri uppbyggingu og þjónustu. Sú staðreynd að það finnist einn samningur á þessu sviði getur ekki verið ráðandi í viðræðum aðila. M.a. er alls óvíst hvort umræddur samn­ingur tryggi viðkomandi höfn nægar tekjur til að standa undir þeirri þjónustu sem veitt er eða tryggi jafnræði gagnvart öðrum notendum hafnarinnar.

Í viðtalinu er einnig vísað til þess að gjaldtakan sé þjónustugjald og sýna þurfi fram á kostnað við veitingu þjónustunnar. Svo því sé haldið til haga þá áskilja hafnalögin að hafnir upplýsi notendur um almennar forsendur gjaldtöku samkvæmt gjaldskrá. Vesturbyggð vinnur nú að greiningu á kostnaði sem liggja mun til grundvallar gjaldtöku hafnargjalda eldisfyrirtækjanna. Greiningin mun byggja á fyrri greiningu sem KPMG vann fyrir Vesturbyggð um gjaldtöku í hafnarsjóð. Þetta er mikilvægt skref í því að tryggja að gjöld endurspegli kostnað og að viðskiptavinir, þar á meðal sjókvíaeldisfyrirtæki, greiði sanngjarnt gjald fyrir þá þjónustu sem sveitarfélagið veitir.

Rétt er að útreikningur á fiskeldisgjaldi sem sveitarfélagið lagði á sjókvíaeldisfyrirtæki tók mið af Nasdaq vísitölunni. Nú er miðað við svokallaða SISALMON vísitölu til samræmis við gjaldtöku ríkisins  á grundvelli laga nr. 89/2019 með síðari breytingum. Markmiðið er að gæta sanngirni og jafnræðis milli aðila er selja á markaði og þeirra sem selja tengdum aðila.

Athafnasvæði Arnarlax nær yfir þrjár af fjórum höfnum Vesturbyggðar og eru umsvifin mikil. Gott samstarf og samvinna er því mikilvæg fyrir báða aðila. Sveitarfélagið Vesturbyggð er stað­ráðið í að vinna áfram í góðu samstarfi við sjókvíaeldisfyrirtæki á svæðinu, þar á meðal Arnarlax, og mun áfram leitast við að tryggja sanngjarnt og gagnsætt ferli í samningaviðræðum, með það að markmiði að bæta þjónustu, tryggja efnahagslega sjálfbærni og stuðla að vexti samfélagsins.