Heimastjórn fyrrum Rauðasandshrepps og Barðastrandarhrepps hélt fund með íbúum á Barðaströnd í byrjun mánaðarins.

Tímasetning moksturs á Kleifaheiði var rædd á fundinum en skólabörn á Barðaströnd sækja skóla til Patreksfjarðar og fara yfir Kleifaheiði tvisvar á dag. Fundarmenn telja að tryggja þurfi að heiðin sé fær þegar skólabíllinn er á ferðinni um áttaleytið að morgni. Í fundargerð segir: „Samkvæmt því sem fram kom liggur það fyrir í síðasta lagi klukkan 6:30 hvort kalla þurfi út bíl og heiðin á, skv. áætlunum, að vera
opin frá klukkan 8 árdegis til 20:00. Fram kom að snjómoksturstækin væru á Patreksfirði en mokstursmenn á Tálknafirði og allur gangur væri á því hvort búið væri að moka leiðina þar á milli á tilhlýðilegum tíma svo tryggja megi aðgengi skólabílsins á réttum tíma.
Fram kom að jafnvel þó heiðin væri mokuð þá væri stundum óvissustig á Raknadalshlíð og því í raun ófært fyrir skólabörnin.“

börnum ekki ekið frá Bíldudal til Tálknafjarðar

Þá var rætt á fundinum um skólahald annars staðar í sveitarfélaginu og borið saman við stöðuna á Barðaströnd. Í fundargerðinni stendur:

„Umræða fór fram um byggingu nýs skóla á Bíldudal og aðstöðumun barna í þéttbýli annars vegar og dreifbýli hins vegar innan sveitarfélagsins. Enginn viðstaddra vissi til þess að umræða um það að aka bíldælskum börnum til skyldunáms í Tálknafirði hefði farið fram. Það er mun styttri leið en börn á Barðaströnd þurfa að leggja á sig dag hvern. Á leik- og grunnskólaaldri eru nú 16 börn á Barðaströnd en verða brátt 17.
Í máli viðstaddra kom fram að rök sveitarfélagsins væru helst þau að ekki væri hægt að halda uppi faglegu skólastarfi á Barðaströnd og í seinni tíð, að mygla sé í skólahúsnæðinu auk þess sem áhyggjur af félagsþroska barna í fámennum skólum hafi verið viðraðar.“

Á 20 ára afmælishátíð Háskólaseturs Vestfjarða, síðasta föstudag barst setrinu vegleg gjöf frá hjónunum Þorsteini Jóhannessyni og Margréti Hreinsdóttur. Gáfu þau Háskólasetrinu kennslutæki sem mun nýtast sérstaklega við við fjarfundi og kennslu. Tækið er geysiöflugt og er mikill fengur að því fyrir starfsemi setursins.

Þorsteinn var um árabil forystumaður í bæjarmálum á Ísafirði og tók þátt í stofnun háskólasetursins og starfi þess fyrstu árin.

Samtök ferðaþjónustunnar og Hvalaskoðunarsamtök Íslands hafa ritað bréf til atvinnuvegaráðherra og farið fram á að Ísafjarðardjúp verði skilgreint sem griðasvæði hvala og að ráðherrann setji reglugerð um það.

Í bréfinu kemur fram að tilefnið er að veitt hefur verið leyfi til fimm ára til hrefnuveiða og að hrefnuveiðimenn hafi lýst því yfir að veiðarnar muni fara fram í og við Ísafjarðardjúp. Aðeins sáust tvær hrefnu í Djúpinu við rannsóknir á síðasta ári sem fram fóru frá júní til september.

Vísað er til þess að ferðaþjónusta hafi verið að byggjast upp við Ísafjarðardjúp, þar á meðal hvalaskoðun.

Þá segir í bréfinu að árið 2017 hafi bannsvæði við hvalveiðum í Faxaflóa verið stækkað að ósk hvalaskoðunarsamtaka.

Undir bréfið rita Jóhannes Þór Skúlason og Sigursteinn Másson.

Bæjarins besta innti Jóhannes eftir því hvað liggi fyrir um möguleg áhrif af hrefnuveiðum á ferðaþjónustu sem gefur tilefni til þess að samtökin fara fram á þetta bann. Ekki barst svar við því en í svarinu segir að við Ísafjarðardjúp hafi verið „að byggjast upp fjölbreytt ferðaþjónusta undanfarin ár, meðal annars í siglingum með ferðamenn og skipulagðri hvalaskoðun. Það er mat samtakanna að mikilvægt sé fyrir áframhaldandi uppbyggingu þeirrar atvinnustarfsemi að Ísafjarðardjúp verði skilgreint sem griðasvæði hvala, þannig að hvalveiðar og hvalaskoðun fari ekki fram hlið við hlið.“

Bæjarráð Ísafjarðarbæjar áréttar þá afstöðu sína að það ekki fylgjandi auknu vægi strandveiða, hvorki á gildistíma nýrrar reglugerðar né með nýjum lögum sem boðuð hafa verið.

Þetta er gert i tilefni af því að atvinnuvegaráðherra hefur kynnt í samráðsgátt stjórnvalda drög að reglugerð um breytingar á strandveiðum. Bæjarráðið segir í bókun að það fái ekki séð af texta reglugerðarinnar hvernig henni er ætlað að ná fram þeim markmiðum sem lagt er upp með, að tryggja 48 daga strandveiðar, þar sem ekki er gert ráð fyrir auknum kvóta til að mæta því markmiði. 

En hins vegar séu settar nýjar takmarkanir sem væntanlega er ætlað að þrengja nægjanlega að strandveiðum til að ná bæði 48 daga markmiðinu og halda veiðunum innan núverandi ramma.

kvótakerfið hefur sannað sig

þá segir í bókun bæjarráðs:

„Bæjarráð telur að þrátt fyrir ýmsa galla hafi fiskveiðistjórnunarkerfið sannað gildi sitt. Fyrir utan almenna kerfið eru að minnsta kosti tvö byggðakvótakerfi, hið almenna og sértæka. Þessi kerfi, einkum hinn svokallaði Byggðastofnunarkvóti, hafa haft veruleg jákvæð áhrif á útgerðir og vinnslur á Vestfjörðum. Sem slík hafa kerfin stuðlað að stöðugri atvinnu árið um kring og þar með fjölbreyttu lífi í sjávarbyggðum, ekki bara á höfnum og fiskvinnslum, heldur í skólum og félagsheimilum. Strandveiðikerfið, sem einungis er virkt yfir sumartímann, nær þessu ekki fram.

Ánægjulegt er að takmarkanir séu settar á eignarhald á bátum. Ekki eru þó gerðar neinar kröfur um launahlutfall. Er það nefnt hér þar sem greiningar hafa sýnt að launahlutfall er verulega lægra í strandveiðum en í öðrum veiðum, þrátt fyrir að telja mætti að mannaflsfrekar veiðar krefðust þess. Sveitarfélög hafa sínar tekjur af útsvari, og lægri laun hafa því áhrif á tekjur sveitarfélaga. Þetta verður enn skýrara ef sjómenn búa ekki árið um kring í sveitarfélaginu og hafa ekki lögheimili þar.

Samandregið er Ísafjarðarbær fylgjandi því að breyta strandveiðum í þá átt að meira af afleiddum áhrifum verði eftir í sjávarbyggðunum, en misbrestur hefur verið á því.“

Fram kom í gærkvöldi á fundi Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur, utanríkisráðherra á Dokkunni á Ísafirði að samtöl hafi átt sér stað milli ríkisstjórnarinnar og Innviðafélags Vestfjarða um samgöngusáttmála fyrir Vestfirði. Guðmundur Fertram Sigurjónsson, talsmaður Innviðafélagsins var á fundinum og staðfesti þetta og bætti því við að honum hafi verið vel tekið. Þorgerður Katrín sagði að það yrði framhald á viðræðunum án þess þó að gefa neitt upp um mögulega niðurstöðu.

Fundurinn snerist að mestu um verkefni utanríkisráðuneytisins og gerði utanríkisráðherra grein fyrir þeim, umfangi ráðuneytisins og sendiráða. Ráðuneytið er með 126 starfsmenn auk starfsfólks á 26 sendiskrifstofum víða um heim. Fram kom að borgaraþjónusta er drjúgur hluti verkefna ráðuneytisins og koma um 30 erindi á hverjum degi inn á borð ráðuneytisins eða sendiskrifstofanna.

Ráðherrann er staddur á Vestfjörðum þessa dagana og hefur fært skrifstofu sína vestur næstu daga. Verður Þorgerður Katrín í dag í Vesturbyggð, heimsækir stofnanir og fyrirtæki og mun vera á fundi Vegagerðarinnar seinni partinn um samgöngumál.

ekki breytingar á lögum um erlenda fjárfestingu

Utanríkisráðherra upplýsti aðspurð að ekki væru uppi áform af hálfu ríkisstjórnarinnar að breyta lögum um erlenda fjárfestingu, þvert á móti stæði vilji ríkisstjórnarinnar til þess að efla erlenda fjárfestingu.

Á Vestfjörðum er viðsnúningur í íbúaþróun síðasta áratuginn nátengt erlendri fjárfestingu í laxeldi, klakþörungavinnslu og lækningavörum úr þorskroði.

Fundurinn var vel sóttur og fékk ráðherran fjölmargar fyrirspurnir tengdar viðfangsefni ráðuneytisins.

Myndir: Kristinn H. Gunnarsson.

Kartöfluuppskera árið 2024 var 5.514 tonn sem er sú minnsta síðan 1993 þegar hún var 3.913 tonn. Heildaruppskera korns, sem bændur þresktu af ökrum sínum árið 2024, var rúm 5.100 tonn en það er minnsta kornuppskera frá árinu 2018.

Uppskera á tómötum og papriku í ylrækt jókst miðað við árið 2023. Hvað framleiðslu á agúrkum varðar hefur hún verið í stöðugum vexti undanfarin 20 ár. Salat er að mestu leyti framleitt í ylrækt og nam heildaruppskera þess 553 tonnum sem er 6% samdráttur frá árinu 2023. Þrátt fyrir það var þetta þriðja mesta salatuppskera sem mælst hefur.

Gulrótauppskeran var 481 tonn sem er minnsta uppskera í 11 ár og 53% minni en árið 2023. Rófuuppskeran var 549 tonn, 14% minni en árið 2023.

Mjólkurframleiðslan árið 2024 var rúm 158 þúsund tonn, sú mesta frá árinu 1977 eða eins langt aftur og gögn ná. Þá jókst ullarframleiðsla frá fyrra ári og var 553 tonn.

Alls tóku 1.400 nýir leigusamningar gildi í leiguskrá HMS í febrúar á sama tíma og 791 samningur féll úr gildi. Gildum leigusamningum fjölgaði þannig um 609 milli mánaða. Þetta kemur fram í upplýsingum sem HMS hefur unnið upp úr leiguskrá.

Af þeim 1.400 samningum sem tóku gildi í febrúar voru 77 prósent á vegum einstaklinga og hagnaðardrifinna leigufélaga, en HMS metur markaðsleigu út frá slíkum samningum. Hlutfallið var sambærilegt í febrúar árið 2024 þegar 79 prósent af 1.297 nýjum samningum voru gerðir á markaðsforsendum. 

Meðaltal markaðsleigu í nýskráðum samningum í febrúar var 263 þúsund krónur og er óbreytt frá fyrri mánuði. Sé litið til leiguíbúða sem eru minni en 80 fermetrar var meðaltal markaðsleigu 231 þúsund krónur og hækkaði um 1,3 prósent milli mánaða. Fyrir stærri leiguíbúðir var leiguverð að meðaltali 296 þúsund krónur og lækkaði um 2,1 prósent milli mánaða. 

Markaðsleiguverð er nokkuð breytilegt eftir landshlutum og sveitarfélögum, eins og sjá má á myndinni sem fylgir fréttinni en hún sýnir meðaltal markaðsleigu í sveitarfélögum þar sem gerðir voru fimm eða fleiri leigusamningar í mánuðinum.

Árið 2025 er þess minnst að 30 ár eru frá því að hin mannskæðu snjóflóð féllu í Súðavík og á Flateyri árið1995.

Atburðirnir ollu ekki aðeins miklu manntjóni heldur einnig umtalsverðu eignatjóni og röskun á lífi fólks og starfsemi fyrirtækja. Frá því snjóflóðin féllu hefur verið unnið markvisst að byggingu varnarmannvirkja og aðlögun samfélaga að þeirri ógn sem þessi náttúruvá er.

Verkfræðingafélag Íslands (VFÍ) vill minnast þessara atburða með því að halda næstu SNOW ráðstefnu á Ísafirði dagana 30. september til 3. október nk. Áður hefur VFÍ staðið fyrir samskonar ráðstefnum á Siglufirði 2019 og á Egilsstöðum 2008.

Ráðstefnan SNOW2025 er alþjóðleg ráðstefna um ofanflóðavarnir og ber nafnið:

The International Symposium on Mitigation Measures against Snow Avalanches and other Rapid Gravity Mass Flows.

Megin þemu ráðstefnunnar eru:

• Áhættustjórnun
• Umhverfi og samfélag
• Skipulag, hönnun, uppbygging og viðhald varnarmannvirkja
• Virkni varnargarða byggt á reynslu, tilraunum og tölulegum hermunum.

Síðustu ráðstefnur hafa laðað að sér fjölmarga íslenska þátttakendur og töluverðan hóp erlendra vísindamanna og fagfólks. Ráðstefnan er ætluð fólki frá sveitarstjórnum, stjórnsýslu, rekstraraðilum skíðasvæða, vegagerð, mannvirkjahönnuðum, eftirlitsaðilum og fræðimönnum innlendum sem erlendum.

Skipuleggjendur ráðstefnunnar eru íslenskir og erlendir fagaðilar. Þeir eru:

Verkfræðingafélag Íslands, Vegagerðin, Skipulagsstofun, FSRE, Háskóli Íslands, COWI, NTNU í Þrándheimi, Norges Geotekniske Institutt NGI, SLF í Davos Sviss, og ORION Consulting slf.

Á vefsíðu ráðstefnunnar www.snow2025.is má nálgast frekari upplýsingar.