Rannsóknasetur Háskóla Íslands á Vestfjörðum hefur fengið 36,4 m.kr. styrk frá Innviðasjóði þar sem ætlunin er að bæta vöktun og gagnasöfnun sem tengist vistkerfi hafsins í kringum Ísland.

Verkefnið ber heitið Mælinga- og Athugunarkerfi Náttúru Í hafinu – MÁNI (e. Marine Open Observation Network – MOON).

Í kynningu Háskóla Íslands á verkefninu segir að markmiðið með MÁNI sé að byggja upp næstu kynslóð hafrannsókna með áherslu á hagkvæma, sjálfvirka söfnum gagna, aukna samvinnu rannsakenda og örugg og opin gagnakerfi sem byggð verða í samstarfi við innviðakjarna upplýsingatækni (e. Icelandic e-Research Infrastructure, IREI) sem Upplýsingatæknisvið HÍ hefur umsjón með.

bæta getu til hafrannsókna

„MÁNI mun skapa ný tækifæri til rannsókna á breytingum í hafinu og viðhaldi líffræðilegrar fjölbreytni. Með því að nýta nýjustu tækni og samstarfsnet vísindastofnana víða um land bætum við getu til hafrannsókna, aukum möguleika til kennslu og nemendaverkefna, og eflum vitund almennings um mikilvægi hafsins,“ segir Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir, forstöðumaður Rannsóknaseturs Háskóla Íslands á Vestfjörðum sem leiðir verkefnið.

Hún bendir á að með verkefninu sé einnig verið að bregðast við auknum alþjóðlegum skuldbindingum Íslands til fjölbreyttari rannsókna, verndar og vöktunar á hafinu sem tengist samningi Sameinuðu þjóðanna um líffræðilega fjölbreytni sem kveður á um að vernda 30% hafsvæða fyrir 2030.

Á mánudaginn reyndist vera sambandslaust á Dynjandisheiðinni og greindi vegfarandi frá því að hann hefði lent í óhappi við gömlu sýslumörkin og þar hefði ekki verið neitt farsímasamband og náðist ekki samband fyrr en komið var ofan í Dynjandisheiði.

Í lok síðasta árs kom Neyðarlínan upp fjarskiptagámi á Dynjandisheiðinni, á SA verðri öxl Urðarfells, með tetra- og farsímasendum. Um er að ræða tilraunaverkefni og sagði framkvæmdastjóri Neyðarlínunnar að vonast væri að með þessu tækist að tryggja öruggt fjarskiptasamband.

Haft var samband við Neyðarlínuna af þessu tilefni og segir í svari þeirra að Neyðarlínunni sé ekki kunnugt um annað en að Tetra samband hafi verið í fullri virkni á þeim tíma sem spurt er um. Hvað varðar virkni farsímasenda þá getur Neyðarlínan ekki svarað fyrir þau mál og vísast til rekstraraðila þeirra senda með það enda er rekstur farsímasenda ekki á höndum Neyðarlínunnar.

Vegagerðin vaktar ekki fjarskiptasamband

Einnig var haft samband við Vegagerðina í svari hennar segir að Vegagerðin sé ekki ábyrg fyrir því að tryggja fjarskipti á vegum „og við erum því ekki markvisst að vakta hvenær eitthvað er bilað hjá fjarskiptafélögunum. Við verðum samt sjálf vör við það þegar okkar búnaður sem tengdur er í gegnum fjarskipti virkar ekki og þannig vitum við oft ef eitthvað er úti. Við erum í góðum samskiptum við fjarskiptafélögin. Við erum í reglulegum samskiptum og viðræðum um hvernig best sé að standa að því að tryggja fjarskipti á leiðum og þá ekki síst á fjallvegum og leiðum þar sem langt er í aðstoð fyrir vegfarendur.

Við höfum verið í nokkur ár í samtali við Neyðarlínuna um hvernig best sé að tryggja fjarskipti á Dynjandisheiði en þar höfum við einmitt töluverðar áhyggjur vegna fjarskiptasambandsleysis.

Einnig höfum við verið í samtali við Neyðarlínuna með það fyrir augum að samnýta framkvæmdir við fjarskipti og rafmagn á heiðinni, sem nýst geta öllum aðilum (fjarskiptafélögunum, Neyðarlínunni og Vegagerðinni).“

Íslensku varðskipsmennirnir sem voru fangar breta í landhelgismálinu, eftir að þeir höfðu farið í handtökuferð um borð í breskan landhelgisbrjót.

Þeir voru fluttir sem fangar yfir í herskipið Eastbourn þar sem þeim var haldið í 10 daga. „Luxuslíf. Tveir bjórar á dag“, sagði Óli Valur Sigurðsson, skipherra, sem þá var háseti og einn hinna handteknu.

Fangarnir voru settir í árabát að næturlagi rétt undan við Keflavík og þurftu að róa í land. Eastbourn þurfti að komast til Bretlands. Þessi mynd er tekin af föngunum í Selsvörinni í Reykjavík eftir ævintýrið. 

Íslendingarnir, sem voru um borð í Eastbourn, komnir í land. Aftari röð, talið frá vinstri; Björn Baldvinsson, 19 ára, ættaður frá Siglufirði, Guðmundur Sörlason, 17 ára, frá Flateyri, Ólafur Gunnarsson , 21 árs, frá Reykjavík, Guðmundur Karlsson, stýrimaður, Hrafnkell Guðjónsson, stýrimaður, Ólafur Valur Sigurðsson, 27 ára, frá Reykjavík. Fremri röð: Jóhannes Elíasson, 17 ára, frá Reykjavík, Hörður Karlsson, 28 ára, ættaður frá Djúpavogi, Karl Einarsson, 23 ára, frá Reykjavík.

Af sarpur.is

Félags- og húsnæðismálaráðuneytið hefur ýtt úr vör vitundarvakningu um félagslega einangrun. Verkefnið ber heitið Tölum saman og með því vill ráðuneytið vekja athygli almennings á því hve alvarleg félagsleg einangrun er og hvernig við getum öll verið hluti af lausninni. 

Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin (WHO) hefur skilgreint félagslega einangrun sem lýðheilsuvanda til jafns við reykingar, ofneyslu áfengis, offitu og fleiri stórfelldar ógnir við almenna heilsu. WHO telur að um eitt af hverjum tíu ungmennum upplifi félagslega einangrun og um fjórðungur eldra fólks.

Orsakir félagslegrar einangrunar eru fjölþættar. Andlát maka, skilnaður, veikindi, vinslit, atvinnumissir og fleiri áföll geta allt verið orsakir þess að fólk dregur sig inn í skel eða missir tengsl við nærsamfélagið.

Ýmis ráð eru til að rjúfa félagslega einangrun, hvort sem er fyrir þau sem eru félagslega einangruð eða samfélagið allt. Í tengslum við vitundarvakninguna hafa gagnlegar upplýsingar verið teknar saman á island.is/felagsleg-einangrun. Þar má til dæmis finna ráðleggingar við spurningum á borð við:

• Hefurðu nýlega upplifað missi, skilnað eða starfslok?
• Hefurðu nýlega lent í félagslegum áföllum eða átökum sem hafa valdið kulnun eða félagskvíða?
• Treystirðu mikið á samfélagsmiðla til að fylgjast með kunningjum eða heiminum í heild?
• Hefur nágranni þinn eða ættingi í auknum mæli „horfið inn í skelina“?
• Eru vísbendingar í umhverfi sem gefa í skyn minnkandi virkni?

Einmanaleiki er huglæg, óvelkomin tilfinning sem við finnum fyrir þegar við upplifum skort á félagslegum samskipum. Fólk er í eðli sínu félagsverur og því er nauðsynlegt að eiga í félagslegum samskiptum við annað fólk. Einmanaleiki er tilfinning sem getur komið og farið.

Félagsleg einangrun er hins vegar lítil eða engin félagsleg tengsl. Félagsleg einangrun er ekki það sama og félagsleg nægjusemi. Nær allar mannverur hafa þörf fyrir tengsl og einhvers konar nánd. Það að vera „út af fyrir sig“ og að einangrast félagslega er ekki það sama.

Byggðastofnun hefur fengið Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS) til að reikna út fasteignamat á sömu viðmiðunarfasteigninni um land allt. Viðmiðunareignin er einbýlishús sem er 161,1 m² að grunnfleti og 476 m³ á 808 m² lóð. Fasteignagjöld eru reiknuð út af Byggðastofnun samkvæmt álagningarreglum ársins 2025 eins og þær eru í hverju sveitarfélagi, út frá fasteignamatinu sem HMS reiknar og gildir frá 31. desember 2024. Útreikningar voru gerðir fyrir 103 matssvæði í 48 sveitarfélögum.

Nú er komin út skýrsla um fasteignagjöld viðmiðunareignar árið 2025.

Heildarfasteignamat (húsmat og lóðarmat) viðmiðunareignar er að meðaltali 67,1 m.kr. en fasteignamat er mjög mismunandi eftir því hvar á landinu fasteignin er. Fasteignamat viðmiðunareignar í greiningunni er hæst á höfuðborgarsvæðinu eða 113,3 m.kr. að meðaltali. Utan höfuðborgarsvæðisins er fasteignamat hæst á Akureyri, á Akranesi, í Keflavík og í Hveragerði. Lægsta meðalfasteignamat landshluta er á Vestfjörðum 42,0 m.kr. og á Austurlandi 42,5 m.kr.

Samkvæmt Húsnæðis- og mannvirkjastofnun hækkaði heildarfasteignamat allra íbúðareigna um 3,2% milli áranna 2024 og 2025. Á höfuðborgarsvæðinu var hækkun fasteignamat íbúðarhúsnæðis 2,1% en 6,6% utan höfuðborgarsvæðis. Mesta hlutfallslega hækkun fasteignamats viðmiðunareignar var á Breiðdalsvík 34,1% en þar næst í Hnífsdal 30,8% og á Fáskrúðsfirði 27,2%.

Meðaltal fasteignagjalda viðmiðunareignar er 509 þ.kr. á landsbyggðinni en 485 þ.kr. á höfuðborgarsvæðinu og er þetta í fyrsta sinn sem fasteignagjöld viðmiðunareignar í greiningunni eru almennt hærri úti á landi en á höfuðborgarsvæðinu, þrátt fyrir mun lægra fasteignamat.

Þó fasteignagjöld séu ekki beintengd við fasteignamat eru línuleg tengsl milli heildarfasteignamats og heildarfasteignagjalda viðmiðunareignarinnar eins og sjá má á punktaritinu á meðfylgjandi mynd.

Línan sem dregin er í gegnum punktana 103 er aðhvarfslína og matssvæði þar sem fasteignagjöld eru frábugðin því sem ætla mætti út frá fasteignamatinu lenda þá langt fyrir ofan eða neðan línuna.

Mánudaginn 17. mars var haldin skapandi vinnustofa á Vestfjarðastofu til að undirbúa sýninguna Gullkistan Vestfirðir.

Vinnustofan var opin öllum sem eiga aðild að Sóknarhópi Vestfjarða og mættu um 40 manns.

Gullkistan Vestfirðir er Vestfjarðasýning sem verður haldin 6. september 2025 í íþróttahúsinu á Torfnesi.

Á sýningunni gefst vestfirskum fyrirtækjum og annarri starfsemi á svæðinu tækifæri til að kynna sig fyrir Vestfirðingum og gestum.

Vinnustofan hófst á sameiginlegum hádegisverði þar sem Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, utanríkisráðherra og María Rut Kristinsdóttir, þingkona Norðvesturkjördæmis heilsuðu upp á gesti.

Síðan leiddi Bragi Valdimar Skúlason vinnu þar sem þátttakendur komu fram með hugmyndir um hvernig þeir vildu helst sjá sýninguna og viðburði henni tengda.

Farið ver yfir markmið, hver ætti að vera kjarni sýningarinnar og rætt hvaða sögu við viljum segja. Niðurstaðan var í stuttu máli að kynna nýsköpun, mannauð, þekkingu, menningu og okkar samheldna samfélag.

Á sýningunni verður kynnt hið öfluga atvinnulíf sem þrífst á Vestfjörðum, en ekki síður hlutir eins og tækifæri í menntun og einstök menning. Þá á hún að fanga þann uppgang sem einkennir vestfirskt samfélag um þessar mundir og hvað það er gott að búa á Vestfjörðum. Gullkistunni Vestfirðir er ætlað að sameina Vestfirðinga og kynna það sem er að gerast á Vestfjörðum.

Sigurður Jökull Ólafsson, formaður Cruise Iceland, samtaka hafna og fleiri hagsmunaaðila sem þjónusta skemmtiferðaskip, segir að í gær hafi borist svar frá atvinnuvegaráðherra við erindi samtakanna um endurskoðun innviðagjaldsins, sem sett var á með lögum fyrir áramót og tók gildi um áramótin. Það er 2.500 kr/farþega fyrirhvern sólarhring.

Ráðherrann segir í svarinu að gjaldið muni standa óbreytt.

Frá þessu er greint í Fiskifréttum í dag.

Þar sem gjaldtakan kemur með svo skömmum fyrirvara leggst gjaldið einvörðungu á skipafélögin en farþegarnir eru búnir að greiða ferðina og verða ekki rukkaðir um gjaldið. Eitt skipafélaganna Norwegian sem sendir stór skemmtiferðaskip til landsins mun þurfa að greiða hálfan milljarð króna í innviðagjald.

Viðbrögð skipafélaganna við innviðagjaldinu hafa verið þau að fækka komum sínum til landsins á árinu 2026 og síðar. Á Ísafirði eru bókaðar um helmingu færri komur á árin 2027 en var í fyrra fyrir árið 2026. Í upplýsingum Bæjarins besta frá Ísafjarðarbæ fyrr í þessum mánuði kom fram að á Ísafirði eru bókaðar um helmingu færri komur á árin 2027 en var í fyrra fyrir árið 2026. Í upplýsingum Bæjarins besta frá Ísafjarðarbæ fyrr í þessum mánuði kom fram að bókunum skemmtiferðaskipa fyrir árið 2027 voru þá aðeins 84 skipakomur bókaðar. Til samanburðar voru um 150 skip bókuð í fyrra á sama tíma fyrir 2026.