Þegar þíða kemur í kjölfar frosts og kulda eða þegar miklir umhleypingar eru eykst hættan á því að holur myndist í bundnu slitlagi, malbiki og klæðingu.
Ein af ástæðum þess að holur myndast er þegar vatn liggur á vegum. Ekki þarf nema litla sprungu í malbiki til að vatn komist þar undir og safnist fyrir. Þegar vatn frýs eykst rúmmál þess og þegar það þiðnar aftur, er malbikið uppspennt. Ef þungur bíll ekur þar yfir og brýtur það niður getur hola myndast mjög hratt.
Þó nokkrar tilkynningar um tjón hafa borist undanfarna daga þar sem fólk hefur ekið ofan í djúpar holur, skemmt dekk eða orðið fyrir annars konar skemmdum.
„Veghaldari vegar sem opinn er almenningi til frjálsrar umferðar ber ábyrgð á tjóni sem hlýst af slysi á veginum þegar tjónið er að rekja til gáleysis veghaldara við veghaldið og sannað er að vegfarandi hafi sýnt af sér eðlilega varkárni.”
Hægt að senda inn tjónaskýrslu í gegnum „mínar síður“ á vegagerdin.is ef um er að ræða vegi sem Vegagerðin ber ábyrgð á eða til sveitarfélags eða annara veghaldara.
Embla Dögg Bachmann hefur verið ráðin hjá Vestfjarðastofu í starf verkefnisstjóra Brothættra byggða í Reykhólahreppi. Um er að ræða 100% starf með starfsstöð á Reykhólum.
Verkefnið er til 5 ára og er hluti af samstarfsverkefni Byggðastofnunar, Vestfjarðastofu og Reykhólahrepps.
Embla hefur töluverða reynslu sem kemur til með að nýtast henni vel í þessu starfi, hún sat í sveitarstjórn Reykhólahrepps síðasta kjörtímabi, skipulagði og sá um Reykhóladaga á liðnu sumri og var kosningastjóri Samfylkingarinnar í Norðvesturkjördæmi.
Auk þessa stundar hún nám í viðburðastjórnun við Háskólann á Hólum og er liðlega hálfnuð með það.
Embla á rætur að rekja að Reykhólum og hefur búið þar undanfarin ár.
Árið 2024 var að mörgu leyti hagstætt fyrir Súðavíkurhrepp. Ýmislegt var í farvatninu fyrir árið, bæði í framkvæmdum, uppbyggingu og viðhaldi fasteigna og innviða. Og auðvitað, fjárfestingum í þeim mannauði sem býr í sveitarfélaginu.
Einhverjar sveiflur hafa verið með mannfjölda í sveitarfélaginu, en ekki síst vegna tiltektar af hendi sveitarfélagsins við lögheimilisskráningar fólks sem er löngu flutt úr byggðarlaginu eftir því sem tök eru á. Þá hafa íbúar flutt í sveitarfélagið og aðrir brott, en líklega hefur í heildina fækkað um 5-10 manns í raun í upphafi ársins en aðrir skilað sér til baka. Það eru stórar tölur í fámennu sveitarfélagi, en undir lok ársins flutti 7 manna fjölskylda til Súðavíkur í tengslum við móttöku flóttamanna. Ætla má að jafnvægi sé á búsetu í sveitarfélaginu.
Átak var gert í íslenskukennslu fyrir nýbúa og aukin áhersla á inngildingu í samfélagið. Er það gert í samstarfi við Fræðslumiðstöð Vestfjarða og verkefnið Gefum íslensku séns í höndum Ólafs Guðsteins Kristjánssonar. Kunnum við viðkomandi góðar þakkir fyrir starfið sem nú hefur verið sett í gang aftur. Góð mæting var á námskeiðin í Súðavík og hefur það hafist með sama krafti á nýju ári. Hlutfall nýbúa og erlendra ríkisborgara er hátt í Súðavíkurhreppi, eða liðlega 30% íbúa, svo verkefnið er rökrétt í því samhengi að efla samfélagið.
Í sveitarfélaginu, einkum í þéttbýlinu í Súðavík, var ráðist í umhverfisátak í byrjun ársins. Aðdragandi þess var nýtt geymslusvæði í Árdal, þar sem unnt er að geyma gáma og annað af lausamunum sem hafa annars „prýtt“ Súðavíkina. Sett var upp aðgangsstýring að svæðinu, lýsing og öryggismyndavélar og er rafmagn aðgengilegt. Að sjálfsögðu var örlítil tortryggni um ágæti þessa fyrirkomulags, sem þó er að sanna gildi sitt þegar þetta er ritað. Í sama veg var farið í umhverfi hafnar og einkum í því skyni að fækka bílum sem lagt var á hafnartanga við smábátahöfn. Nýtt bílastæði var útbúið ofan við Aðalgötu og klárað með malbiks-framkvæmdum í þorpinu í sumar. Undirliggjandi var öryggissjónarmið svo bílaumferð á hafnartanga hindraði ekki vðibragð slökkviliðs eða björgunarsveitar.
Ráðist var í spennandi verkefni með Bláma og bakhjörlum þess í nýtingu aflagðrar vatnsveitu í Árdal. Var leidd lögn frá Árdal fram hjá þorpinu og niður fyrir svæði við hlið Súðavíkurkirkju. Sótt var um verkefnið í Fiskeldissjóð sem styrkti verkefnið, en afrakstur á að nota í samfélagsverkefni. Með segulhitara má nota vatnsþrýsting á lögn úr Árdalnum þar sem segulhitari skilar varmaorku sem nýttur verður til þess að hita vatn í pottaaðstöðu sem er í hönnun við fjörukambinn neðan þorpsins. Engin sundlaug er í Súðavík svo þetta verður kærkomin viðbót við heilsueflingu og sem samkomustaður. Verkefnið er unnið í samstarfi við Sei arkitekta og verður spennandi að sjá útkomuna.
Stóra verkefnið okkar í Súðavíkurhreppi eru framkvæmdir við nýtt athafna- og iðnaðarsvæði við Langeyri. Síðastliðið vor mættu Kranar ehf. með mannskap og tæki og hófu niðurrekstur stálþils fyrir nýja hafnaraðstöðu. Verkefnið gekk vel og hefur hafnarkantur, næstum fullbúinn, litið dagsins ljós. Undir lok ársins, í nóvember, fengust svo fréttir af því að Ískalk og Orkubú Vestfjarða hefðu náð saman um afhendingu raforku til reksturs kalkþörungaverksmiðju við Langeyri. Niðurstaðan var að leggja rafstreng frá Ísafirði til Súðavíkur fyrir Arnarnes. Risastórar fréttir og jákvæðar, enda mun rafstrengur hafa í för með sér næsta örugga afhendingu raforku í Súðavík auk þess sem afhendingargeta margfaldast. Ritað var undir samninginn milli aðila í Súðavíkurskóla þann 18. desember 2024 að viðstöddu fjölmenni.
Rekstur Súðavíkurhafnar stefnir í rétta átt eftir margra ára taprekstur vegna lítilla eða engra umsvifa. Smábátaútgerð hefur dregist saman og rækju er ekki lengur landað við Súðavíkurhöfn. Á hinn bóginn hefur útgerð sjóstangar eflst og er eina reglulega löndunin við höfnina yfir sumartímann. Rekstur félagsins hefur gengið með ágætum og hefur byggðakvóti þar spilað stórt hlutverk. Stærsta viðbótin fyrir höfnina eru auðvitað umsvif fiskeldis þar sem Háafell gerir út þjónustubáta sína og hefur fóðurgeymslu í húsnæði Frosta. Þar koma reglulega tekjur af uppskipun laxafóðurs í eldissvæðin við Kofradýpi, Seyðisfjörð og Vigurál. Þá hafa önnur umsvif Háafells auk þess jákvæð áhrif á rekstur hafnar. Og… fyrsta skemmtiferðaskipið kom til Súðavíkur í sumar vegna veðuraðstæðna í Bolungarvík. Þá gekk rekstur Melrakkaseturs með ágætum og ferðaþjónusta almennt við Djúp.
Vegna þeirrar staðreyndar að Súðavíkurhreppur er fámennt en víðfemt sveitarfélag sem býr við afar ótryggar samgöngur að vetri var ráðist í kaup á björgunarskipi hjá Björgunarsveitinni Kofra í Súðavík. Keypt var liðlega 30 ára gamalt björgunarskip frá Vestmannaeyjum – Þór. Um er að ræða vel með farið og öflugt björgunarskip sem búið er tveimur 480 ha vélum með jet búnaði. Björgunarskipið er úr áli, niðurhólfað og tvölfaldur byrðingur og getur flutt allt að 10 farþega. Um er að ræða gríðarlega mikilvægt tæki fyrir fámenna en öfluga björgunarsveit. Varðskipið Freyja kom með Þór til hafnar á Ísafirði þann 14. desember 2024 og var honum siglt til hafnar í Súðavík sama dag.
Margt annað hefur verið gert, framkvæmd og áformað enda stiklað á stóru.
Nýtt ár markast af nýjum áskorunum og áformum um framkvæmdir og vonandi framfarir og öflugra samfélag.
Íslenskunámskeið hófust í 2. viku janúar og eru frekari áform um tengd málefni til eflingar og inngildingar þeirra sem koma lengra að. Aukinn fókus hefur verið settur á Djúpið og fá einhver verkefni þar vonandi framgang. Stækkunaráform eru hjá Saltverk í Reykjanesi og er unnið að lausnum á vegabótum fyrir afleggjarann niður að athafnasvæði þeirra. Áform eru uppi um metnaðarfullt verkefni í Vatnsfirði þar sem gera á fornminjum umhverfi sem sómi er að og auka aðgengi og sýnileika. Stórt verkefni sem verður unnið í samstarfi við Sei arkitekta og Gagarín.
Af öðrum verkefnum eru innviðaverkefni fyrirferðamest, en ráðist verður í endurbætur á bæði fráveitu og vatnsveitu. Með vorinu verður farið í frekari framkvæmdir við landfyllingu fyrir verksmiðju og höfn, en frá desember 2024 og fram eftir vori verða efnisflutningar til fergingar og stækkunar landfyllingar. Landfylling mun stækka um liðlega 40 metra inn Álftafjörðinn og nýtist efni sem farg fyrir fyllinguna á frakvæmdatíma. Þá liggur fyrir að sett verði upp að nýju líkamsræktaraðstaða í Súðavík, annað hvort með nýsmíði eða endurhönnun á húsnæði sem er til staðar svo eitthvað sé nefnt. Fjárfestinga- og framkvæmdaáætlun er fyrir um 80-100 mkr. en auk þessa uppfærslur í einstaka málaflokkum sem ættu að skila áhugaverðum verkefnum.
Í upphafi hvers árs er mikið um að vera hjá ferðaþjónustufólki sem kemur saman til að ráðfæra sig við hvert annað, finna nýjar hugmyndir og skapa verðmæti. Mannamót Markaðsstofa landshlutanna er haldið í Kópavogi og samhliða því er heil vika af spennandi viðburðum með mismunandi áherslum. Þar er meðal annars rætt um tækniþróun, ráðstefnur, sjálfbærni og auðvitað markaðssetningu. Nú eru liðin 11 ár frá því að hugmyndin um Mannamót varð til í einu af mörgum samtölum Markaðsstofanna um hvernig mætti efla íslenska ferðaþjónustu og vinna að dreifingu ferðafólks um landið. Þessi hugmynd um að skapa vettvang fyrir landsbyggðarfyrirtækin til að koma saman í höfuðborginni og eiga þar fundi með ferðaþjónustunni er nú orðin að stærsta kynningarviðburði ferðaþjónustunnar og farin að vekja áhuga erlendra ferðaskrifstofa.
Markaðssetning til lengri tíma er mikilvæg. Til þess að efla ferðaþjónustuna í verðmætasköpun þarf að tala saman, vinna í sömu átt og segja frá Íslandi. Náttúran er okkar stóra aðdráttarafl og hefur náðst að kynna vel hversu stórfengleg hún er á öllum tímum ársins. Þjónusta er að byggjast upp jafnt og þétt til að taka á móti ferðafólkinu og er jákvætt að sjá í nýjustu tölum um fjölda ferðamanna hvernig vetrarferðaþjónustan er að sækja í sig veðrið enda er næg þjónusta í boði á þeim árstíma og mikil tækifæri til að nýta fjárfestinguna betur og skapa heilsársstörf.
Ferðaþjónustan er byggð upp af öflugu fólki, frumkvöðlum sem hafa sýnt af sér mikla þrautseigju og hugmyndaauðgi. Þessi hópur sem kemur úr öllum áttum er grunnurinn að stærstu atvinnugrein landsins þegar horft er til landsframleiðslu. Þessi atvinnugrein skilar ekki eingöngu verðmætum inn í landið heldur byggir upp mikil lífsgæði fyrir íbúa með uppbyggingu þjónustu um allt land. Það er ekki sjálfgefið að ná þeim árangri sem Ísland hefur náð undanfarin ár í þróun og markaðssetningu ferðaþjónustunnar. Fagmennska, menntun, stöðug þróun og öflug markaðssetning er lykillinn að árangri og þessu fögnum við saman á Mannamótum og í ferðaþjónustuvikunni.
Arnheiður Jóhannsdóttir, talsmaður Markaðsstofa landshlutanna og framkvæmdastjóri Markaðsstofu Norðurlands.
Stjórn Fjórðungssambands Vestfirðinga ræddi stöðu farnetsuppbyggingar á Vestfjörðum á fundi sínum 18. desember. Fyrir liggur Fjarskiptaáætlun Vestfjarða (apríl 2024) og stefnumörkun stjórnvalda um uppbyggingu farnets á stofnvegum fyrir árslok 2026.
Stjórn Fjórðungssambands Vestfirðinga bókaði að hún harmi þá ákvörðun stjórnvalda að skera af fjármagn sem ætlað var til uppbyggingar farnets á stofnvegum og fara því gegn markmiðum í samþykktri Fjármálaáætlun 2025-2029. Tilgreint fjármagn var ætlað til samstarfs ríkisins (Öryggisfjarskipta ehf.) með fjarskiptafyrirtækjum og ljúka uppsetningu nauðsynlegra senda fyrir árslok 2026. Stjórn Fjórðungssambands Vestfirðinga bendir á að nú verða fjarskiptafyrirtækin ein með uppbyggingu farnetsins og vænta má að verkefninu seinki verulega. Stjórnvöld eru því hér ábyrg að viðhalda óöryggi vegfarenda á stofnvegum á Vestfjörðum til óljósar framtíðar jafnt á farneti sem og Tetrakerfi viðbragðsaðila.
Skorar á nýja ríkisstjórn að falla frá niðurskurðinum
Stjórn Fjórðungssambands Vestfirðinga skorar á komandi ríkisstjórn að snúa þessari ákvörðun og veita heimild í fjáraukalögum 2025 til að setja fjármagn að nýju í verkefnið. Á Vestfjörðum er um að ræða 24 senda sem þarf að byggja upp auk viðbótarbúnaðar fyrir Tetrakerfi. Verði ákvörðun um niðurskurð ekki snúið, verður að tryggja að þau verkefni sem fara af stað á vegum fjarskiptafyrirtækja verði forgangsraðað á Vestfirði.
Mikil veisluhöld voru í félagsheimilinu á Flateyri í tilefni 50 ára afmælis björgunarsveitarinnar Sæbjargar
Hverfisráð Önundarfjarðar bókaði á fundi sínum í byrjun desember 2024 um fyrirhugaða sölu Félagsheimilis Flateyrar sem bæjarráð Ísafjarðabæjar lýsti yfir um miðjan nóvember að það væri fylgjandi.
Var erindið tekið fyrir á bæjarráðsfundi á mánudaginn, rúmum mánuði síðar.
Í bókuninn lýsir Hverfisráð Önundarfjarðar yfir vonbrigðum með að ekki hafi verið haft samband við ráðið og borið undir það að enn standi til að selja samkomuhúsið á Flateyri. Hverfisráðið bendir á að húsið hefur verið nýtt með góðum árangri fyrir þær tvær leiksýningar sem Leikfélags Flateyrar hefur sett upp síðan það var endurvakið fyrir rúmum tveimur árum síðan.
Samfélagið á Flateyri sé samhent og mörgum mjög annt um húsið. Viðgerðir voru unnar í sjálfboðavinnu árið 2005 fyrir fé úr sjóðnum samhugur í verki og styrk frá fyrirtækinu Kambi. „Við viljum gjarnan fá tækifæri til samtals áður en skrefið um að auglýsa húsið til sölu verður tekið og skoða alla möguleika á áframhaldandi eigu Ísafjarðarbæjar á húsinu í samráði við samfélagið á Flateyri.“
Einnig var lagt fram erindi frá Leikfélagi Flateyrar. Það er einnig lýst yfir vonbrigðum með áform Ísafjarðarbæjar um sölu hússins. Gerð er athugasemd við fullyrðingar um viðhaldskostnað sem bærinn hafi borið af húsinu.
„Samkvæmt bestu vitund Flateyringa sem af húsinu hafa komið síðustu áratugina hefur húsinu ekki verið haldið við að nokkru leyti síðan árið 2005 þar sem vaskir Flateyringar lögðu vinnu sína fram og peningur í framkvæmdirnar kom úr sjóðnum Samhugur í verki, Hjálmi og öðrum frjálsum framlögum. Umsjón hússins var svo í höndum Lýðskólans frá 2018-2023.“
Þá segist Leikfélagið ósammála því sem kemur fram í fundargerð bæjarráðs og minnisblaði um að lítil notkun hafi verið á húsinu undanfarin ár.
Bæjarráð fól bæjarstjóra að ræða við bréfritara og leggja málið fyrir að nýju.
Skemmtiferðaskip við Sundabakka.
Mynd: Kristinn H. Gunnarsson.
Hilmar Lyngmó, hafnarstjóri segir að engar afbókanir hafi borist enn frá skemmtiferðaskipum sem hafa boðað komu sína í sumar. Hann segist telja að skipafélögin fylgist með áformum nýrrar ríkisstjórnar og bíði átekta. Um áramótin tók gildi nýtt gjald á ferðamenn með skemmtiferðaskipum, svonefnd innviðagjald, sem er 2.500 kr. á hvern farþega fyrir hvern sólarhring sem skip er á ferð um landið. Hilmar sagði að fyrir stórt skemmtiferðaskip væri gjaldið um 55 m.kr. fyrir hverja ferð um landið og skip sem kemur átta sinnum yfir sumarið væri þetta 440 m.kr. útgjöld fyrir skipafélögin. Farþegarnir hafa þegar greitt ferðina og verður því skipafélagið að greiða gjaldið.
Samtök hagsmunaaðila Cruise Iceland mótmæltu lagasetningunni og fóru fram á að gjaldið yrði innheimt í áföngum en ekki varð orðið við því við afgreiðslu fjárlaga 2025.
Á Akureyri segir Pétur Ólafsson hafnarstjóri Hafnasamlags Norðurlands að skipakomum muni fækka um 44 í Eyjafjörð eða um 17%. Eins hefur orðið vart við afbókanir á Grundarfirði, Vestmannaeyjum og hjá Faxaflóahöfnum.
Alls komu 186 skemmtiferðaskip til Ísafjarðarhafna í fyrra, allar til Ísafjaðar en þó þrjár til Þingeyrar. Farþegafjöldinn sem skemmtiferðaskipin báru var tæplega 235 þúsund manns og tekjur hafnarsjóðs af þessari starfsemi námu um það bil 756 milljónum króna.
Erna Lea Bergsteinsdóttir hefur verið ráðin í starf verkefnastjóra farsældar hjá Vestfjarðastofu. Auglýst var eftir umsóknum í nóvember síðastliðnum og bárust 10 umsóknir um starfið.
Erna Lea er með meistaragráðu í félagsráðgjöf til starfsréttinda frá Háskóla Íslands. Hún hefur undanfarið starfað sem félagsráðgjafi í barna- og fjölskylduteymi hjá velferðarsviði Kópavogsbæjar. Jafnframt hefur hún reynslu af því að vinna með börnum og unglingum í félagsmiðstöðvum og hefur verið aðstoðarmaður dósents við Háskóla Íslands. Starfsnámi sínu í félagsráðgjöf sinnti Erna meðal annars hjá Vesturbyggð.
Erna er nýr íbúi á Vestfjörðum. Hún verður búsett á Bíldudal og mun vinna á starfsstöð Vestfjarðastofu í Ólafshúsi á Patreksfirði.
Farsældarverkefnið er samstarf Vestfjarðastofu og mennta- og barnamálaráðuneytisins og er til tveggja ára. Verkefnið nær yfir allt starfsvæði Vestfjarðastofu og verkefnastjóri mun vinna með hagaðilum um alla Vestfirði. Markmið verkefnisins eru að samhæfa farsældarþjónustu í sveitarfélögunum á Vestfjörðum og koma á fót svæðisbundnu farsældarráði í landshlutanum.
Húsnæðis og mannvirkjastofnun tekur reglulega saman yfirlit yfir bruna og slys af völdum rafmagns og gefur út í skýrslu.
Skýrslan er ætluð fagmönnum á rafmagnssviði og almenningi til að upplýsa um orsakir bruna og slysa af völdum rafmagns og tjón samfélagsins af þessum völdum. Markmiðið er að koma í veg fyrir bruna og slys af völdum rafmagns eins og kostur er.
Árin 2010-2023 voru 334 rafmagnbrunar skráðir hjá rafmagnsöryggisteymi HMS. Þetta er ekki nema hluti þeirra rafmagnsbruna sem verða því talið er að fjöldi „minni“ bruna sé aldrei tilkynntur eða aðeins tilkynntur til tryggingafélaga.
Fimm dauðsföll eru talin vera af völdum rafmagnsbruna á þessu tímabili, en á tímabilinu 2000-2009 urðu fjögur dauðsföll vegna rafmagnsbruna.
Árin 2010-2023 voru skráð 64 rafmagnsslys hjá HMS. Stofnunin telur að það sé aðeins lítill hluti allra rafmagnsslysa, en gerir ráð fyrir að skráningin nái til flestra alvarlegra slysa.
Í skýrslunni sem nú kemur út eru upplýsingar um bruna og slys sem rafmagnsöryggisteymi HMS tók þátt í að rannsaka eða fékk upplýsingar um á árunum 2010-2023 og ályktanir sem má draga af niðurstöðunum. Í henni er sett fram tölfræði um rafmagnsbruna, svo sem um fjölda og dauðsföll skipt niður á ár, brunastað, uppruna bruna og orsök. Einnig er þar að finna tölfræði um rafmagnsslys, svo sem fjölda skipt niður á ár, tegund slysa, orsök og orsakavald sem og fjölda sjúkradaga og kunnáttusvið slasaðra.
