Um fjörutíu háskólanemar og kennarar frá sex erlendum háskólum, af tólf þjóðernum heimsóttu Byggðastofnun á Sauðárkróki í fyrradag á vegum Háskólaseturs Vestfjarða sem er hluti af alþjóðlegu samstarfi og skipuleggur sumarskóla í samstarfslöndunum Svíþjóð, Lettlandi, Finnlandi, Eistlandi, Litháen auk Íslands.
Snjallfækkun
Matthias Kokorch fagstjóri meistaranáms í sjávarbyggðafræðum hjá Háskólasetrinu segir tilgang heimsóknarinnar að læra um nálgun ólíkra landa á ,,snjallfækkun” (e.smart shrinking) fyrir svæði sem glíma við fólksfækkun með áherslu á að mynda smærri kjarna með betri lífsgæðum og sættast á íbúafækkun svæða. Heimsókn hópsins til Byggðastofnunar segir Matthias að sé mikilvægur liður í að kynna starfsemi stofnunarinnar fyrir jafn fjölbreyttum hópi fólks sem sérhæfir sig í byggðamálum í sínum heimalöndum, með því dreifist þekking milli landa sem gagnist öllum. Auk viðkomu hjá Byggðastofnun heimsækir hópurinn Akureyri, Siglufjörð, Seyðisfjörð, Þórshöfn, Dalvík og Mývatnssveit og vinnur í kjölfarið verkefni tengd þeim heimsóknum.
Háskólasetur Vestfjarða hýsir þennan sumarskóla og koma 24 nemendur frá Lettlandi, Litháen, Eistlandi og Finnlandi og bætast þeir í hóp 7 nemenda í Sjávarbyggðafræði hjá Háskólasetri Vestfjarða og ferðast saman um Norðurlandið.
Arnar Már Elíasson forstjóri Byggðastofnunar kynnti meginhlutverk stofnunarinnar sem er að efla byggð og atvinnulíf með sérstakri áherslu á jöfnun tækifæra allra landsmanna til atvinnu og búsetu.
Verkfærakista
Farið var yfir þau verkfæri sem stofnunin hefur til þess að ná þessum markmiðum og kynnti Kristján Þ. Halldórsson verkefnið Brothættar byggðir, Hrund Pétursdóttir fræddi hópinn um lánveitingar stofnunarinnar og hvernig þær nýtast til eflingu byggðar í landinu. Hanna Dóra Björnsdóttir sagði frá samstarfi Byggðastofnunar og háskóla í landinu með það að markmiði að efla og styrkja rannsóknir á byggðamálum. Að lokum fór Sigurður Árnason yfir hlutverk byggðaáætlunar og hvernig aflamark Byggðastofnunar nýtist í dreifðum byggðum.
Samhljómur
Donatas Burneika háskólaprófessor frá Háskólanum í Vilnius sagði að nám sem þetta væri dýrmætt að mörgu leyti og að samhljómur væri með mörgum þeim verkefnum og vandamálum sem þjóðirnar stæðu frammi fyrir hvað búsetuþróun varðar. “Það er mikilvægt að geta komið til Íslands og hitt hér fyrir aðra háskólakennara og nemendur sem koma úr ólíku umhverfi. Byggðaþróun er hvergi eins en við getum alltaf fundið einhvern rauðan þráð sem tengir okkur öll og við getum lært hvert af öðru. Námið sem slíkt er afar gott en fyrir mína nemendur er líka mikill skóli í því alþjóðlega samstarfi sem hér fer fram. Það mætti kalla þetta hópavinnu fyrir lengra komna.“
“Ísland er eitt af strjálbýlustu löndum veraldar. Því fylgja miklar áskoranir að skapa aðgengi landsmanna allra, að þjónustu. Það var einkar fróðlegt að heyra frá hópnum að þó strjálbýlið á Íslandi sé víðtækara en annarsstaðar eru viðfangsefnin víðast þau sömu.“ sagði Arnar Már að lokinni heimsókn.
