Útflutningsverðlaun forseta Íslands árið 2024 koma í hlut Kerecis. Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, afhenti Guðmundi Fertram Sigurjónssyni, stofnanda og forstjóra fyrirtækisins verðlaunin við hátíðlega athöfn á Bessastöðum. Fjöldi starfsmanna og annarra sem tengjast Kerecis voru viðstaddir athöfnina, m.a. Ólafur Ragnar Grímsson fyrrverandi forseti lýðveldisins og fyrrverandi stjórnarmaður Kerecis. Samhliða voru heiðursverðlaun Útflutningsverðlaunanna afhent, en þau hlaut Laufey Lín Jónsdóttir tónlistarkona fyrir störf sín á alþjóðavettvangi.
Í ávarpi sínu lagði forseti Íslands áherslu á mikilvægi nýsköpunar sem stuðlaði að framförum og aflaði mikilvægra útflutningstekna fyrir samfélagið. Raunar væri Ísland ótæmandi uppspretta góðra hugmynda á því sviði og útflutningsverðlaunin væru í senn viðurkenning fyrir góðan árangur og hvatning til annarra. Kerecis væri fyrirmynd annara á þessu sviði og óskaði hann fyrirtækinu til hamingju með árangurinn.
Í þakkarræðu sinni sagði Guðmundur Fertram að fyrirtæki eins og Kerecis spryttu ekki upp úr engu, heldur þyrfti réttu aðstæðurnar til – menntakerfi með áherslu á náttúruvísindi og iðnmenntun, öflugt atvinnulíf og hvetjandi stuðningskerfi hins opinbera. Þá væru sterkir innviðir forsenda þess að fyrirtæki vaxi og dafni, auk þess sem samfélagið þurfi að sýna nýjum hugmyndum og atvinnugreinum umburðarlyndi. Hann talaði um efnahagsævintýrið á Vestfjörðum, þar sem framleiðsla á lækningavörum og uppbygging fiskeldis, hefði ómæld áhrif haft á samfélagið vestra.
„Við getum tryggt að ævintýrið haldið áfram, en þá þarf að hlúa að atvinnugreinunum með aðlögun regluverks og frekari fjárfestingu í innviðum og menntakerfi. Þannig munum við styrkja og skapa nýja skattstofna sem fleyta munu Íslandi inn í framtíðina og gefa börnum okkar sömu eða betri lífskjör en við njótum í dag,“ sagði hann jafnframt.
Saga Kerecis hófst árið 2007 þegar Guðmundur Fertram stofnaði fyrirtækið til að vinna að ráðgjöf og þróun nýrra lausna á sviði sárameðhöndlunar. Vaxtarsaga Kerecis hófst árið 2016 eftir margra ára þróunarvinnu þegar sala á áraroði hófst á Bandaríkjamarkaði. Sáraroðið er notað við meðferð þrálátra sára t.d. vegna sykursýki, brunasára og annarra þrálátra sára. Hugmyndin þótti frumleg á sínum tíma og fékk góðar viðtökur heima fyrir þar sem Kerecis hlaut Nýsköpunarverðlaun Vestfjarða árið 2009. Fjármagn úr Tækniþróunarsjóði árið 2009 og Nýsköpunarsjóði árið 2010 hjálpuðu við að greiða götuna fyrstu árin.
Tekjuvöxtur Kerecis hefur verið gríðarlegur á undanförnum misserum. Árið 2016 voru tekjur fyrirtækisins um hálf milljón dollara og hafa þær tvöfaldast á hverju ári síðan þá. Árið 2023 námu tekjurnar 110 milljónum dollara, sem eru um 15 milljarðar króna, og starfsmenn fyrirtækisins voru í lok síðasta árs um 600 talsins.
Nýr kafli var skrifaður í sögu fyrirtækisins í ágúst 2023 þegar félagið var keypt af danska fyrirtækinu Coloplast A/S fyrir 1,3 milljarða dollara. Þar með varð Kerecis fyrsti „einhyrningurinn“ í íslensku viðskiptalífi – þ.e.a.s. fyrsta íslenska sprotafyrirtækið sem metið er á yfir einn milljarð dollara.
Útflutningsverðlaun forseta Íslands voru fyrst veitt á Bessastöðum árið 1989 og því var þetta í 36. skiptið sem þau voru afhent. Meðal fyrirtækja er hlotið hafa verðlaunin í gegnum tíðina eru Íslensk erfðagreining, Trefjar, Icelandair, Bláa lónið og Marel.
Í úthlutunarnefndinni sátu að þessu sinni Sif Gunnarsdóttir frá embætti forseta Íslands, Gylfi Magnússon frá viðskipta- og hagfræðideild Háskóla Íslands, Katrín Olga Jóhannesdóttir frá Viðskiptaráði, Þórunn Sveinbjörnsdóttir frá Alþýðusambandi Íslands og Hildur Árnadóttir frá Íslandsstofu. Íslandsstofa ber ábyrgð framkvæmd við verðlaunaveitinguna.
Frá verðlaunafhendingunni. Myndir: aðsendar.
