Fara þarf rúma öld aftur í tímann til þess að finna aðstæður sem bera má að einhverju leyti saman við þær sem ríkja í þjóðfélaginu um þessar mundir vegna Covid-19, en þá geisaði mannskæðasta farsótt 20. aldarinnar sem nefnd var spænska veikin.
Áætlað er að farsóttin hafi kostað 20-50 milljónir manna lífið á heimsvísu og þar af nálægt 500 manns hér á landi.
Spænska veikin barst til Íslands með þremur skipum sem komu erlendis frá og er gjarnan miðað við 19. október 1918 í þeim efnum þegar eitt þeirra lagðist að bryggju í Reykjavík.
Breiddust veikindin hratt út samkvæmt sögulegum heimildum með þeim afleiðingum að stór hluti Reykvíkinga lagðist í rúmið og megnið af atvinnustarfsemi í bænum lagðist af tímabundið.
Talið er að 6. nóvember hafi þriðjungur Reykvíkinga verið veikur og að þorri fólks á aldrinum 5-50 ára hafi sýkst. Rúmum mánuði eftir að veikin barst til landsins er áætlað að í Reykjavík einni hafi 258 manns, 116 karlar og 142 konur, verið dánir af völdum veikinnar.
Veikin barst einnig til Suðurnesja og undirlendis Suðurlands og sjóleiðis til nokkurra staða á Vestfjörðum. Hún barst ekki lengra landleiðis en í Borgarfjörð og staðnæmdist að talið er vegna sóttvarnaraðgerða á Holtavörðuheiði. Alls dóu um 230 manns utan Reykjavíkur.
Spænska veikin var yfirstaðin í desember 1918 og var einstök í flokki inflúensufaraldra fyrir það hve mannskæð hún var.
Margt er á huldu um upptök veikinnar en almennt eru fræðimenn sammála um að þrátt fyrir nafnið hafi spænska veikin ekki átt upptök sín á Spáni.
