Kæri Tómas,
Þú sagðist knúinn til að setja á blað lífsreynslu þína varðandi köfun við sjókvíaeldi fyrir um 30 árum síðan og er það gott og vel en nú knýrð þú mig til að gera slíkt hið sama.
Ég fagna áhuga þínum á málefninu en verð að benda á að sá búnaður sem notaður var hér á árum áður og þér er tíðrætt um, stenst á engan hátt samanburð við þær fiskeldiskvíar sem notaðar eru í dag. Þar tala ég af reynslu því ég þekkti og vann við kvíarnar sem þú ræðir um og notaðar voru hér á árum áður og vinn einnig við þær sem notaðar eru í dag.
Síðustu ár hef ég unnið við uppsetningu, eftirlit og viðhald á fiskeldiskvíum og tengdum búnaði á Vestfjörðum og sé um köfunarþjónustu fyrir öll fiskeldisfyrirtækin á því svæði.
Í dag ber öllum fyrirtækjum á Íslandi að nota aðeins vottaðan fiskeldisbúnað samkvæmt kröfuharðasta búnaðarstaðli sem þekkist í heiminum í dag (NS 9415). Þar eru bæði búnaður, kröfur og verklag allt annað Tómas, en við þekktum hér frá fyrri tíð. Einnig hefur orðið mikil framþróun í tækni til þess að dreifa fóðri sem og fylgjast með því að hámarka fóðurnýtingu enda er það dýrasti hluti fiskeldisins. Þessi myndavélatækni og búnaður var ekki til staðar á síðustu öld og var helsta ástæða þess að hætta myndaðist á uppsöfnun fóðurs í botnlagi við sjókvíarnar. Samanburður á búnaði frá fyrri tíð og þess sem notaður er í dag er algjörlega óraunhæfur og ég átta mig á því Tómas, að þú hefur ekki endilega verið að fylgjast með framþróun í þessum málum enda hafa líka mestu framfarirnar átt sér stað síðasta áratuginn.
Eftirlit með sjávarbotninum undir og við sjókvíarnar er einnig í öðrum og betri farvegi en var hér á árum áður. Að setja stikur í sjávarbotninn eins og þú nefndir (hef gert það líka) er ekki látið nægja lengur enda frumstæð aðferð og skilar takmörkuðum árangri. Í dag er reglulega fylgst með lífríki á sjávarbotninum undir og við kvíarnar af okkar færasta vísindafólki sem stöðugt metur ástand alls lífríkis þar og það er lögfest að slík umhverfisvöktun þarf að eiga sér stað samhliða fiskeldinu. Ef þessir vísindamenn sjá einhver teikn á lofti um að lífríki sé ógnað þá þurfa fiskeldisfyrirtækin að draga úr eða hætta eldi á viðkomandi stað.
Að eiga sameiginlegt áhugamál er til þess fallið að menn skilja betur hvorn annan þegar áhugamálið ber á góma. Það ættum við að færa okkur í nyt því ég deili með þér ástríðu fyrir köfun, lífríki sjávar og sjávarbotns. Sjávarbotninn er gólfið á skrifstofunni okkar og því teljum við okkur hafa þar eitthvert vit á og ekki bara það heldur viljum við halda því hreinu. Starf þitt í að leiða Bláa Herinn er frábært og hefur vakið okkur mörg til umhugsunar og hvatt okkur í að standa betur að umgengni við okkar bláu akra.
Í allri einlægni þá fengist ég ekki til að starfa fyrir fiskeldisfyrirtæki ef ég hefði vissu fyrir því að þau væru að valda óafturkræfum skaða á lífríki sjávar. Þessu tengt þá er ég stoltur af og langar til að deila því með þér að ég hef varið miklum tíma og fjármunum í að innleiða umhverfisvottun samkvæmt ströngustu kröfum umhverfisstaðalsins ISO 14001 í minn rekstur sem snýr að þjónustu við fiskeldi. Þar með urðum við fyrsta fyrirtæki landsins í þessum geira til að ná þeim metnaðarfulla áfanga.
Það gerði ég ekki í hagnaðarskyni heldur af ástríðu tengdri lífríki sjávar sem þú þekkir best sjálfur.
Vil að endingu bjóða þér hingað til Vestfjarða þar sem þú getur horft yfir öxl stjórnanda fjarstýrðs kafbáts sem fyrirtæki mitt, Sjótækni er með og búinn er fullkomnum mælitækjum og myndavél til að skoða lífríki sjávarbotnsins eða þá að þú getur stjórnað kafbátnum sjálfur og skoðar það sem þú vilt helst þar sem ég veit að þú hefðir gaman af því.
Þér er frjálst að skoða hvað sem er hvort sem það er hjá Arnarlaxi eða Arctic Fish en ef ég má koma með uppástungu um stað sem ég vil að þú skoðir vel þá er það sjávarbotninn undir elsta sjókvíaeldissvæði Arnarlax sem er út af Haganesi í Arnarfirði. Veit það gleður okkur báða það sem þar er að sjá því þar er fjölbreytt lífríki allt frá fiskum niður í smæstu lífverur.
Hafðu samband og við erum ætíð tilbúin að taka á móti þér og í lok dags getum við fengið að gæða okkur á umhverfisvænstu matvælaframleiðslu heims með laxi úr sjóeldi og ég kokkað fyrir þig uppáhalds réttinn minn.
Með vinsemd og virðingu,
Kjartan Jakob Hauksson
Kafari
